Zoeken

Generic filters
Exact matches only
Stroomversnelling op linkedinStroomversnelling op twitterStroomversnelling op youtubeStroomversnelling op flickr

Nederland naar Nul op de Meter; de regio aan zet

 

‘Vinkjes op de checklist overheersen’

Op maandag 12 oktober kwamen voor het eerst alle Stroomversnellingregio’s bijeen rondom het thema Nul op de Meter (NOM). Maar liefst driehonderd genodigden troffen elkaar bij Industriepark Kleefse Waard in Arnhem voor een informatieve en inspirerende dag. Aan het einde van de bijeenkomst werd duidelijk: alle regio’s zetten concrete stappen in het realiseren van Nul op de Meter in Nederland.

 22176849261_ae1082f30b_z

Nul op de Meter begint serieus vorm te krijgen, daar mogen jullie trots op zijn.” Met die woorden opent Marcel Brosens de bijeenkomst die plaatsvindt bij Industriepark Kleefse Waard in Arnhem. Leen van Dijke, voorzitter van Stroomversnelling, vertelt dat de vereniging breder is geworden, meer deelnemers heeft en dat inmiddels de Stroomversnelling is vormgegeven. “We willen deze beweging robuust maken in Nederland.” Brosens wijst op de NOM-markt elders in de ruimte, waar twaalf energieconcepten zich presenteren – ‘de bedrijven die het al kunnen’ – en raadt de aanwezigen van harte aan hier hun licht op te steken. Jasper van den Munckhof van Energiesprong benadrukt desgevraagd dat er ‘al veel mooie initiatieven lopen’, met name in Utrecht en Brabant. “Ik hoop dat alle regio’s vandaag goede vervolgstappen kunnen zetten.”

Bezoekers enthousiast maken

Partijen als Plegt-Vos, Ballast-Nedam, BJW, Renolution, BAM en Van Wijnen presenteerden zich op de NOM-markt. Niels Bouman van Ballast-Nedam was enthousiast over de markt. “Er zijn veel bezoekers en het is een divers publiek. Door met hen in gesprek te gaan, ontdek ik hoe zij tegen de ontwikkelingen rond NOM aankijken en naar welke kennis zij op zoek zijn. Bovendien is dit een prima plek om te netwerken, vrijwel iedereen die iets rond NOM doet is er vandaag bij.” “Als het gaat om NOM zijn wij koploper, daar zijn we trots op, en dat stralen we graag uit op een bijeenkomst als deze”, vertelt Hans Kerkhof van BAM. “We laten zien wat we al hebben gerealiseerd en hopen bezoekers daarmee zo enthousiast te maken dat zij ook gaan NOMmen.”

De partijen die op de Nul op de Meter markt stonden zijn:

  • BJW Wonen
  • BAM Woningbouw
  • Ballast Nedam
  • Volker Wessels
  • Vios Bouwgroep BV
  • Van Wijnen
  • Van der Leij
  • Renolution
  • Plegt-Vos
  • Imtrots
  • Dura Vermeer

Geschikte woningen voor NOM

Wat is op dit moment de stand in het land voor de NOM-woningmarkt? Hoe groot is de voorraad die hiervoor geschikt is en waar zijn deze woningen te vinden? Dat heeft Stroomversnelling onderzocht. Zo blijkt dat voor Nul op de Meter een flinke woningmarkt beschikbaar is, terwijl het aanbod, zowel financieel als bouwkundig, nog in ontwikkeling is. Voor de selectie van het aantal woningen met de gunstigste condities voor een aanpak op korte termijn, is Stroomversnelling uitgegaan van een aantal selectiecriteria, zoals: grondgebonden woningen uit de jaren 1950-1980, gelegen in een groeigebied, een WOZ-waarde hoger dan 230.000 euro voor een particuliere woning , bovengemiddelde energiekosten (meer dan 175 euro per maand), eigendom van een corporatie met investeringscapaciteit of een particuliere eigenaar met een bovenmodaal inkomen, in de juiste wijk en bewoners die potentieel interesse hebben in een grote verbouwing. Dit levert een totaal van 133.000 ideale beginwoningen op.  Deze woningen liggen verspreid over heel Nederland, in stedelijke gebieden en daarbuiten, specifiek in de Randstad, het midden van Noord-Holland en rondom de Brabantse steden.

De top 10 van gemeenten met de meeste ideale begin-woningen:

  1. Breda (2.853)
  2. Tilburg (2.501)
  3. ‘s-Hertogenbosch (2.169)
  4. Eindhoven (2.101)
  5. Amstelveen (1.923)
  6. Haarlemmermeer (1.653)
  7. De Ronde Venen (1.341)
  8. Ede (1.276)
  9. Uden  (1.227)
  10. Veldhoven (1.227)

Masterclasses; vragen, antwoorden en discussies

Het ochtendprogramma van de bijeenkomst bestond uit tien masterclasses in parallelle sessies. De onderwerpen varieerden van ‘Wet- & Regelgeving’ tot ‘Wat is Nul op de Meter?’. De deelnemers verspreidden zich over de verschillende gebouwen en etages op het terrein, op weg naar de onderwerpen van hun interesse. We geven hier een beknopte samenvatting van het aanbod.

Financiering Nul op de Meter voor de particulier

Huiseigenaren kunnen een upgrade financieren met eigen geld, door te lenen of via een abonnement, vertellen Ivo Opstelten en Karin van Rooij. Volgens het NIBUD heeft een op de vier huiseigenaren voldoende eigen geld voor een upgrade. Huiseigenaren kunnen ook een persoonsgebonden lening aanvragen bij de bank, het Nationaal Energiebespaarfonds (NEF) of via een duurzaamheidslening of starterslening van SVN. Dan zal toetsing van het inkomen plaatsvinden waarbij wordt gekeken naar het inkomen en de waarde van het onderpand. Ivo en Karin gaan in op verschillende financieringsmogelijkheden en kondigen aan dat Stroomversnelling Taskforce Financiering, met daarin Nibud, AFM, alle banken en NHG, werken aan een landelijke oplossing die eenvoudig, betaalbaar en opschaalbaar is. Meer informatie hierover volgt.

Nul op de Meter, de businesscase en haalbaarheid van duurzame corporatiewoningen

Er is nog een groot aantal corporatiewoningen dat valt onder de categorie ‘verouderd en energie-inefficient’. Hier valt dus winst te halen,… mits de woningen de renovatie waard zijn. Daan van Vulpen en Jurriaan Asma rekenen in deze masterclass voor dat het antwoord op deze vraag ‘ja’ is. Nul op de Meter is betaalbaar voor de meeste corporaties op basis van de bedrijfswaarde. De pijlers van de businesscase zijn de huidige waarde van de toekomstige inkomsten vanuit de Energieprestatievergoeding en de huidige waarde van de extra inkomsten die voortkomen uit het verlengen van de levensduur van de woning. Omdat de investering in de basis-NOM ongeveer gelijk is aan de investeringscapaciteit vanuit de businesscase zijn NOM- renovaties goed te financieren, zo luidt de conclusie.

De Energieprestatievergoeding nader bekeken

De verhuurder mag een Energieprestatievergoeding (EPV) innen bij zijn huurder als hij de woning duurzaam heeft gemaakt: via energieopwekking en door middel van isolatie. Daarbij geldt: hoe beter de isolatie, hoe hoger de EPV. Bij opwekking gaat het om twee elementen: warmte en elektriciteit. Maurice Coen heeft de rekensom voor de verschillende vergoedingen ondergebracht in een tabel die laat zien dat de EPV minimaal € 1,00 per vierkante meter per maand bedraagt en maximaal € 1,40. Voorwaarde is dat de energie niet fossiel wordt opgewekt. Opgemerkt wordt nog dat het hierbij gaat om een voorstel, naar verwachting wordt de wet in november bekrachtigd. Aan de EPV is een aantal voorwaarden gekoppeld. Zo mag de vergoeding geen deel uitmaken van de huur en is zij onafhankelijk van schommelingen in de energieprijzen.

Wat is Nul op de Meter?

Een Nul op de Meter woning is een woning die na renovatie netto net zoveel energie produceert als wordt gebruikt, bij een gemiddeld gezin en gemiddeld gebruik, legt Jasper van den Munckhof uit. De deelnemers krijgen inzicht in de relevantie en haalbaarheid van NOM voor de gebouwde omgeving en de veranderende rollen van de spelers in de NOM-renovatiemarkt. Met andere woorden: hoe verandert NOM het businessmodel van de bouwer en de woningbouwcorporatie. Hoe ziet de business case voor een NOM-renovatie er op hoofdlijnen uit? Ook gaat hij in op de vraag hoe je NOM verkoopt aan huurders, wat de betekenis is van de energieprestatiegarantie en welke wet- en regelgeving van toepassing is.

Wanneer worden consumenten blij van Nul op de Meter?

Deze masterclass ontdeed de deelnemers allereerst van de droom dat een groot publiek interesse heeft in een Nul op de Meter woning. Het grote publiek loopt namelijk niet primair warm voor duurzaamheid. Dus, het moet gaan om andere waardeproposities. Een waardepropositie is het geheel van product en services dat voor een bepaalde groep klanten typische ongemakken oplost en typische voordelen biedt. Claudia Laumans en Tessie Vilé lieten zien welke ervaring al is opgedaan met algemene Stroomversnellingscommunicatie en naar de manier waarop bouwpartijen hun product presenteren:

–  bewonersreacties: www.youtube.com/watch?v=MV9iv7vG6ag
www.woningconcepten.nl

De masterclass daagde uit tot exploratief marktonderzoek: open en observerend verkennen van klantwensen die kunnen worden vertaald naar waardeproposities. Met een kort consumentenfilmpje en enkele persoonlijke vragen zochten Claudia en Tessie bij de deelnemers de ingang naar een strategisch creatief denkproces om de juiste waardeproposities voor verbouwingen met NOM-eigenschappen te ontwikkelen.

Het stadsproces: hoe krijg ik mijn stad echt Nul op de Meter?

In deze masterclass werden de basisprincipes van het stadsproces toegelicht door Jantien van den Berg. In vogelvlucht zijn de partners, rollen en thema’s die aan bod komen, besproken. Het stadsproces heeft tot doel om te komen tot een pilot (huur en/of koop) en gelijktijdig alle betrokken partners klaar te maken voor de grote opschaling. Het stadsproces kan op verschillende manieren worden vormgegeven, dit is sterk afhankelijk van de stad. Hoe ga je te werk? Gemeenten pakken in deze fase de regierol. Belangrijk is om huur en koop samen te voegen in dit proces. Tevens om alle partners van gemeente, woningcorporatie, netbeheerder, makelaar-taxateur, aanbieder, financieel adviseur en energiecoöperatie vroegtijdig aan tafel te zetten en samen het proces vorm te geven. Bespreek de rollen en de thema’s die de verschillende partners hebben, wat ze daarin van de ander verwachten en op welk moment in het proces dit thema gaat spelen. Daarmee wordt de basis gelegd om samen aan de slag te gaan.

VVE’s in Stroomversnelling?

Stroomversnelling biedt volop kansen voor Verenigingen van Eigenaren. Olivier Lauteslager en zijn collega’s laten de aanwezige VVE’s aan de hand van een aantal concrete praktijkvoorbeelden zien wat de winst van NOM voor Verenigingen van Eigenaren kan zijn. Daarbij komen aspecten aan bod als de financiering, de wet- en regelgeving, de rol van bewoners, hoe om te gaan met weerstanden, en welke stappen worden gezet in het proces op weg naar de realisatie van NOM voor VVE’s. De deelnemers krijgen concrete tips en adviezen mee die hen helpen om het proces binnen hun vereniging op te starten. Een van de belangrijke tips is: vindt partners in de regio en klop daarmee aan bij de provincie. Zo creëer je draagvlak.

EPV en prestatiegarantie

De afgelopen jaren is al veel ontwikkeld in de Stroomversnellingsinitiatieven waarmee prestatiegarantie op Nul op de Meter georganiseerd kan worden, constateren Niels Sijpheer en José van der Loop. Denk aan juridische stukken, kwaliteitsborgingsmethoden, kwaliteits- en prestatie-eisen, monitoring en wetgeving. Dat dit met elkaar samenhangt, is logisch en wordt in een keurmerk verweven die kwaliteit gaat borgen. Tijdens de masterclass is de samenhang toegelicht, onder andere aan de hand van een voorbeeldwoning die langs de uitgangspunten van de concept wetstekst Energieprestatie Vergoeding (EPV) is gehouden. De deelnemers zijn nu zelf in staat om concepten te toetsen op de EVP-uitgangspunten. Daarnaast was er aandacht voor het aanbesteden van Nul op de Meter projecten. Hoe doe je dat en hoe zorg je ervoor dat dit meer gaat lijken op inkopen?

Wet- & Regelgeving

Evelien Scharphof, Pauline Slaa en Sanne Meelker zoomden in op de mogelijkheden die gemeenten en initiatiefnemers hebben als het gaat om NOM en bestemmingsplannen. De vergunningprocedure voor het afwijken van het bestemmingsplan is per 9 september verkort van 26 naar acht weken en kan daardoor gelijk oplopen met de vergunning voor het bouwen. Benadrukt werd dat het aspect welstand vroeg betrokken moet worden in het proces. Door de overeenkomst tussen enerzijds Stroomversnelling en anderzijds het team Ruimtelijke Kwaliteit worden aanspreekpunten gecreëerd. Door de deelnemers werd verder vaak gesproken over ‘durf’ en ‘mensen meenemen in de Stroomversnelling’. De aangekondigde (maar nog niet ingevoerde) Energieprestatievergoeding is voor partijen een argument om nog niet te beginnen aan het concept. Anderen beginnen juist wel en anticiperen daarmee op de te wijzigen regels.

Werksessies: afspraken maken en stappen zetten

De middag was gereserveerd voor werksessies per regio, met als doel concrete vervolgstappen te zetten rond Nul op de Meter. Per regio zijn kwartiermakers aangewezen die helpen om het proces op gang te brengen, daarbij geïnspireerd door allerlei landelijke initiatieven die al lopen. In Brabant is een Stroomversnellingsdeal getekend, de provincies Overijssel/Gelderland bevinden zich in de oriënterende fase. Een ding is zeker: er gebeurt veel en de belangstelling om met NOM aan de slag te gaan, is groot. We pikken er twee regio’s uit.

 Ambities

In de werksessie van de provincie Utrecht proberen de deelnemers antwoord te krijgen op de vraag: waar staan we nu? Het doel is helder: 50.000 NOM-woningen in 2020. Er lopen veel projecten in Utrecht. Zo gaan elf woningbouwcorporaties aan de slag met 1320 huurwoningen. De uitdaging is echter: hoe blijf je aangehaakt bij alle initiatieven en hoe kunnen die initiatieven aan elkaar worden geknoopt? Bovendien moet niet alleen vanuit het aanbod worden gedacht, maar moet ook worden ingezet op marketing richting bewoners. Het belang van de bewoner staat immers centraal; daar moet het gesprek mee worden aangegaan. Gemeentes zien voor zichzelf vooral een rol weggelegd als kader- en ambitiesteller en verbinder van partijen. Belangrijk is het ook om voor alle betrokken partijen de verwachtingen scherp te maken. Corporaties zien NOM niet als onderdeel van hun kerntaak, daar moet soms wat weerstand worden overwonnen. Hoe ambitieuzer de gemeente, hoe meer corporaties worden geprikkeld om mee te doen. De conclusie luidt dan ook: begin met realistische stappen en bouw het zo verder uit. Zoek naar plekken waar je NOM kunt realiseren en doe ervaring op.

Energieakkoord

De provincies Overijssel en Gelderland werkten los van elkaar aan plannen, en brachten deze in het tweede deel van de bijeenkomst bij elkaar. Voor Overijssel zijn Stroomversnelling en Nul op de Meter relatief nieuwe begrippen, maar de bereidheid om aan de slag te gaan is groot. “We willen de beweging breder maken en meer corporaties laten aanhaken zodat we de opgave zo groot mogelijk kunnen maken”, wordt opgemerkt. Achttien wooncorporaties in Overijssel hebben al laten weten dat zij willen aanhaken; daarbij zou het gaan om duizend woningen. In Gelderland willen partijen ‘commitment creëren en dan samen de mogelijkheden verder onderzoeken. We moeten de krachten bundelen, dan bereiken we meer.” Daarbij gaat het om twintig corporaties en eveneens duizend woningen. Hierbij wordt echter opgemerkt dat ‘het start met ambities’. “Het gaat om de beweging, we moeten niet alleen in aantallen denken.” De partijen uit Gelderland willen Stroomversnelling in het Gelders energieakkoord laten verankeren. Op 11 november komen de aanbieders uit Gelderland en Overijssel bijeen, op 11 december willen partijen handtekeningen kunnen zetten onder een Stroomversnellingsdeal.

Afsluiting

22528347421_6c3cc11b1b_zDe werksessies van de regio’s resulteerden ineen mooie, goed gevulde checklist bij de afsluiting van de dag. Zo bleek dat in alle regio’s sprake is van bestuurlijk draagvlak, aanbieders en corporaties die interesse hebben om mee te doen, en dat men op de hoogte is van het bestaan van Nul op de Meter. Op het terrein van funding, bewoners, makelaars/taxateurs en financieel adviseurs valt nog de nodige winst te boeken. “De vinkjes zijn echter in de meerderheid”, concludeert Brosens. Binnenkort wil Stroomversnelling een ontwikkeltafel organiseren voor woningbouwcorporaties die een NOM-uitvraag willen doen; belangstellenden konden zich nog dezelfde middag melden.

Goede gesprekken

Als we nog een rondje over de NOM-markt wandelen, horen we enthousiaste reacties, zoals: “Ik kwam kennis ophalen over NOM en ben veel wijzer geworden”, “Bij ons zat het proces op slot, ik heb hier aanbieders gevonden die mij kunnen helpen.” Deelnemers aan de markt hebben goede gesprekken kunnen voeren met bezoekers. “Voor velen is de vraag hoe je NOM kunt realiseren nog een black box, ik leg uit hoe wij het doen”, vertelt Robert Veenstra die met partners het concept FijnWonen in de markt zet. Berri de Jonge van Plegt-Vos had als doel om te ontdekken waar bezoekers van gaan stralen als het om hun woning gaat. “Wij zijn immers zelf ook consumenten. Plegt-Vos richt zich niet op de techniek, maar op het overbrengen van een gevoel. Daarover heb ik leuke gesprekken gehad met bezoekers.” Hans Kerkhof van BAM wilde ‘partijen zo enthousiast maken dat zij hun bezit ook willen verNOMmen’. En hij kwam om te netwerken. “Daar was dit een mooie gelegenheid voor. Alle partijen die van belang zijn, waren er vandaag.”

 

Deel dit bericht via social media: