Zoeken

Generic filters
Exact matches only
Stroomversnelling op linkedinStroomversnelling op twitterStroomversnelling op youtubeStroomversnelling op flickr

NOM Nieuwbouw biedt nieuwe kansen

Nul-op-de-meter is in vier jaar tijd een begrip geworden dat tot de verbeelding spreekt als het gaat over energieneutraal renoveren. Een huis dat per saldo minstens evenveel energie opwekt als het verbruikt, inclusief de energie- en warmtebehoefte van de bewoners. De energiemeter staat dus op nul. Tot nog toe zijn bijna 2.000 woningen in Nederland gerenoveerd naar NOM, meest gerealiseerd door woningcorporaties in de renovatie en vernieuwbouw. Maar hoe staat het met de nieuwbouw, zowel in de huursector als voor koopwoningen? Daarover praten maar liefst 140 mensen op de Samenwerkdag van Stroomversnelling waarbij het middagprogramma deze keer werd georganiseerd samen met Platform Zeer Energiezuinige Nieuwbouw (ZEN), Lenteakkoord. “We willen laten zien dat we ook in grote projecten mooie, zuinige, slimme en comfortabele woningen kunnen realiseren”, zegt middagvoorzitter en veranderkundige Serena Scholte. Een uitgebreid verslag.



OCHTEND

De ochtend begon net als tijdens
de meeste Samenwerkdagen met
de gebruikelijke ontwikkeltafels
en de NOM Crashcourse.

 

 

Ontwikkeltafel Netbeheersing

Tijdens deze ochtendsessie toonde Enexis een presentatie over een NOM-renovatieproject in Stadskanaal. Tijdens de presentatie werd duidelijk dat vroegtijdig overleg en afstemming met de netbeheerder zeer wenselijk is. Een integrale benadering van NOM-renovaties helpt de kosten in de hand te houden en de planningen van de uitvoering van aannemer en netbeheerder af te stemmen. In Stadkanaal viel hieromtrent wel het een en ander te verbeteren. Het delen van informatie hierover is een eerste stap tot verbetering.

Een vervolgtraject wordt nader uitgewerkt met netbeheerders onder andere via Netbeheer Nederland. De uitkomsten worden gedeeld en getoetst met de andere leden van Stroomversnelling. Meer informatie is te krijgen via pzwetsloot@stroomversnelling.nl

NOM Crashcourse

Het bleek deze ochtend dat een gemengd gezelschap van Stroomversnellingsleden, niet- leden en geïnteresseerden vanuit het ZEN platform aanschoof bij de NOM Crashcourse. Er schoven zelfs twee bewoners aan. Zij kregen een doorkijk vanuit de verschillende thema’s en hun onderlinge samenhang. De NOM Crashcourse gaat met namen over huurwoningen, dit keer werd echter per thema afgesloten met de vraag wat er nu anders is bij nieuwbouw. Uit de reacties van de zaal bleek dat het NOM-principe al meer dan bekend was en dat er vooral inhoudelijke vragen waren over de businesscase nieuwbouw en de verschillen tussen NOM, BENG en EPV. Uit de zaal kwamen vragen als: hoe groot is de stap van BENG naar NOM of EPV? En hoe zit deze businesscase er precies uit? Voor antwoorden hierop zijn de geïnteresseerden doorverwezen naar de workshop businesscase nieuwbouw in de middag van Sean Vos.

Ontwikkeltafel NOM Keur

De ontwikkeltafel NOM Keur ging met name over de ontwikkeling van een aantal themabladen dat vooral inzoomt op ingewikkelde of actuele thema’s. Denk aan brandveiligheid bij luchtdichte woningen, Qv10 in bestaande bouw en levensloopbestendig ontwerpen. Het proces om naar een volgende versie van het NOM Keur te komen is ook ingericht.


MIDDAG

In het middagprogramma dat we deze
keer samen met ZEN organiseerden stond
NOM Nieuwbouw centraal.

 

 

 

NOM nieuwbouw; de weg van de grote aantallen

In de middag verkenden we verschillende routes naar NOM-nieuwbouw. Alle routes genereren impact: de route van nieuwe wet- en regelgeving, het verleiden van woonconsumenten en het prikkelen van de markt om te innoveren op kwalitatief hoogwaardig niveau. Een gedeelde visie op de toekomst verbindt ons: we moeten omschakelen naar duurzaam wonen en leven. Platforms zoals Stroomversnelling en het Lenteakkoord zijn het daar samen over eens. Dat blijkt wel uit het gezamenlijk organiseren van deze dag. Een dag die niet alleen in het teken stond van het verdiepen of opfrissen van kennis maar ook in het bij elkaar brengen van de netwerken.

Het ZEN-platform is een innovatieplatform dat kennis deelt, programmaleider Claudia Bouwens legt uit dat het ZEN-platform intussen uit 56 bedrijven bestaat, die samen inmiddels meer dan 50 woningprojecten hebben aangemeld voor het ZEN-platform om kennis te delen. In totaal gaat het om meer dan 2000 nieuwbouwwoningen; huur en koop, grondgebonden en appartementen. “De helft betreft woningen met de ambitie BENG en EPC=0. De andere helft heeft de ambitie energieneutraal of NOM”, aldus Bouwens.

Voorbij de vrijblijvendheid

Het lijkt erop dat de energietransitie, die vooral sinds het Klimaatakkoord van Parijs wereldwijd een boost heeft gekregen, ook in Nederland een opmars doormaakt. Een recent bewijs is het regeerakkoord dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie deze week presenteerden. “Het straalt uit dat de tijd van vrijblijvendheid voorbij is”, zegt Leen van Dijke, bestuursvoorzitter van Stroomversnelling. “De partijen noemen concrete aantallen als 50 duizend woningen per jaar die niet meer op het aardgasnet worden aangesloten. In de renovatie moeten 200 duizend woningen per jaar NOM worden om ‘Parijs’ te halen. Er komt een Klimaatwet die het door de juridische basis mogelijk maakt om naar de rechter te stappen”, zegt Van Dijke. “Het regeerakkoord moedigt de bouw aan tot prestatie, met een geweldige markt als kans.”

De hele sector moet aan de bak

Van Dijke wijst erop dat er volgend voorjaar gemeenteraadsverkiezingen zijn. “Veel gemeenten zullen plannen maken waarbij behoefte is aan bouwproducten als NOM. De hele bouwsector moet aan de bak.” “NOM is een glashelder begrip”, valt Harm Valk hem bij. De adviseur van Nieman RI bekeek in opdracht van het ZEN-platform hoe nieuwbouwprojecten in de overgang van de EPC naar de nieuwe BENG-eisen scoren. “EPC en ook BENG zijn begrippen die veel uitleg behoeven. NOM daarentegen snapt iedereen onmiddellijk. Ik ben ervan overtuigd dat NOM gaat vliegen”, aldus Valk.

Ballast Nedam in no time van gas los

“We bouwen sinds september geen woningen meer die op het aardgasnet worden aangesloten. Het is uit den boze. Iedereen hier weet dat we prima toekunnen met all electric. En iedereen hier weet dat die woningen ook uitstekend verkopen.” Onno Dwars, lid van de directie van Ballast Nedam ging ‘van gas los’ toen hij in overleg met vertegenwoordigers van het ministerie naar voren bracht dat de overheid als randvoorwaarde moest stellen niet langer woningen te bouwen die op het aardgasnet zijn aangesloten. “Ze gaven toen aan dat ze daartoe niet in staat waren en suggereerden dat we het zelf maar moesten doen.” Zo gezegd, zo gedaan. Dwars zette het door in het hele bedrijf, inclusief buitenlandse onderdelen. Energieneutraal is nu overal het beleid

Een Bewoner op het podium

Ter Braak, bewoner NOM-woning

Mevrouw ter Braak woont sinds 3,5 jaar in een van de de zogeheten NiaNestowoningen in Nijmegen, het allereerste NOM-project in Nederland. Gerealiseerd door woningcorporatie Portaal en Volker Wessels. Ter Braak: “Ik kwam als een idealist in dit huurproject terecht en het is een droom die uitkwam”. “Hoewel nazorg uitbleef, ben ik gewend aan de nieuwe systemen, werkt alles naar behoren en zeer zuinig. Wij krijgen geld terug. Ook minder idealistische buren zijn veel energiebewuster geworden. Ik hoop dat de grote aantallen worden gerealiseerd.” Op de vraag wat volgens haar de weg is naar de grote aantallen: “Blijf bewoners prikkelen! Want het wonen in een NOM-woning is precies hetzelfde als in ieder ander huis, maar wel heel bijzonder. Sterker nog: een droom die uitkwam. Ik dacht als huurder nooit een NOM-woning te kunnen bemachtigen, en dat dit toch gelukt is, vind ik geweldig.”

 

 


WORKSHOPS

In de middag konden de aanwezigen deelnemen aan de verschillende workshops, bekende onderwerpen rondom nul-op-de-meter werden verdiept met een visie of toepassing bij nieuwbouw:

Ben je NOM, BENG of ZEN?
Deze deelsessie gaf inzicht in de overeenkomsten en verschillen tussen de drie belangrijke nieuwe begrippen in de duurzame woningbouw. Veel voorbeelden en best practices van zeer zuinige nieuwbouw en NOM passeerden de revue. Een idee is om in het vervolg een keer te kijken wat deze woningen precies kosten (total cost of ownership, investeringen, onderhoud). Ook het onderwerp ‘NOM en utiliteitsbouw’ wordt zinvol gevonden voor een vervolg. Lees het verslag van Lenteakkoord: Deelsessie NOM, BENG en ZEN

Bewoners in NOM
Hoewel gestoeld op ervaringen van bewoners met renovatie, spelen veel bewonersaspecten ook voor NOM-nieuwbouw, zoals uitleg, onderhoud en beheer van de installaties. Bottom-line in deze dubbele deelsessie is dat woningcorporatie of ontwikkelaar transparant en eerlijk moet zijn in de communicatie met bewoners. Benchmark tussen de bewoners in een buurt (wedstrijdje energiebesparen) wordt zinvol gevonden. Er is groot animo voor vervolgbijeenkomsten. Lees het verslag van de sessie van Lenteakkoord: Deelsessie Bewoners

Business Case voor corporaties
Deze sessie gaf een precies overzicht van getallen omtrent bedrijfswaarde, marktwaarde en maatschappelijke waarde van NOM, maar ook inzicht over aan welke knoppen corporaties kunnen draaien om de business case kloppend te krijgen. Deelsessie Business Case voor corporaties

Monitoren in nul-op-de-meter
Overweldigende belangstelling voor deze sessie waarbij veel informatie werd gedeeld over deze ‘gamechanger’ in de bouw. De sessie leverde een overzicht van de Taskforce monitoring en marktontwikkeling van monitoringsystemen. Verdere verdieping in de finesses wordt zeker zinvol gevonden. Deelsessie Monitoren

NOM-inkopen
Hoe werkt het precies om NOM-producten te ontwikkelen en in te kopen? Masterclass bouwrecht. Lees het verslag van deze sessie: Deelsessie NOM-inkopen

Deelsessie NOM en omgevingswet
Behandelde niet de ingewikkelde kwestie van de Omgevingswet, omdat deze andermaal is uitgesteld. Sessie leverde wel het inzicht om de ambities van NOM te koppelen aan randvoorwaarden. Interessant om een volgende keer netbeheerders te betrekken in verband met energie(terug)levering en opslag.

NOM-Keur en kwaliteitsborging
Veel kennisuitwisseling over het keurmerk voor nul-op-de-meter concepten. Er bestaan al de nodige themabladen, maar audiovisuele media (filmpjes) lijkt een braakliggend terrein. Lees hier meer over in het verslag van ZEN: Deelsessie NOM-keur en kwaliteitsborging

 

Eline Busser van Woonplus

Casus Woonplus Schiedam
Bijzonder was de hackathon die speciaal wordt georganiseerd voor woningcorporatie Woonplus. Woonplus worstelt met een nieuwbouwopgave in Schiedam maar heeft het lef hun vraagstuk aan de zaal voor te leggen. Dat levert veel op. Wat volgt is een zeer levendige driedelige deelsessie, met onder meer inzicht in wat aanbesteding technisch wel en niet mag. Hoe selecteer je aanbieders en het vertrouwen om NOM-projecten te realiseren voor 304 woningen in de herstructureringslocatie Parkweg-Midden in Nieuwland (Schiedam). Doel is een gedifferentieerd woonaanbod (huur, koop, verschillende inkomens) gasloos en NOM te realiseren. Woningcorporatie Woonplus en de gemeente werken samen. Beeldkwaliteit (architectuur), financiële haalbaarheid en duurzaamheid moeten met elkaar in overeenstemming worden gebracht. Na afloop geeft Eline Busser van Woonplus aan dat het niet makkelijk is je kwetsbaar op te stellen, maar wel heel waardevol. Het leverde namelijk inzicht op met betrekking tot hoe de uitvraag  gesteld moet worden. Daar is veel aandacht aan besteed door Woonplus.


 

Deel dit bericht via social media: