Een groot aantal gemeenten en woningcorporaties reageerden op onze eerdere oproep om samen, vanuit de praktijk, te werken aan de ontwikkeling van een integrale all-electric wijkaanpak. Inmiddels zijn 5 wijken, van landelijk tot grootstedelijk, geselecteerd waar we samen met betrokken partijen werken aan een schaalbaar all-electric concept. We zoeken naar oplossingen die het energie-, vastgoed- en bewonersperspectief samenbrengen.
De volgende 5 wijken presenteren tijdens de deelsessies van De Shift: All-e samen met Stroomversnelling de eerste resultaten van de analyses en gaan graag in gesprek met de deelnemers van De Shift: All-e om in beeld te brengen wat er nodig is om tot een uitvoerbaar en opschaalbaar concept te komen:
Wijk 1 | gemeente Veenendaal
Met de gemeente Veenendaal werkt Stroomversnelling aan een all-electric wijkaanpak voor een wijk met bijna 900 woningen. Voornamelijk particulier woningbezit uit de bouwperiode begin deze eeuw. Het Buurtuitvoeringsplan is samen met bewoners opgesteld en vastgesteld, met tussendoelen voor 2030 en het einddoel aardgasvrij in 2050. Bouwtechnisch zijn de woningen klaar voor een warmtepomp, maar de gefaseerde stap naar all-electric is vanwege netcongestie en de gevraagde investeringen complex. De gemeente Veenendaal en Stroomversnelling onderzoeken nu samen:
➜ Technisch: welke verduurzamingsaanpak – met focus op installaties – en welke fasering is haalbaar en realistisch rekening houdend met netcongestie?
➜ Sociaal: communicatie- en uitvoeringsstrategie voor bewoners gericht op spijtvrij handelingsperspectief (geen desinvestering, netvriendelijke installatiekeuze)
➜ Financieel: hoe blijft het betaalbaar, vooral voor huishoudens met een laag gasverbruik?
Wijk 2 | gemeente Waterland
Gemeente Waterland staat voor een stevige verduurzamingsuitdaging: veel kleine kernen, verschillende bouwjaren, hoge woningwaardes, weinig potentie voor warmtenetten en een elektriciteitsnet met congestie op teruglevering en afname. Toch is de ambitie voor nu helder: een jaren ‘60/’70 wijk, haalbaar, betaalbaar en binnen de grenzen van het elektriciteitsnet verduurzamen met een all-electric aanpak.
Om te bepalen wat de optimale oplossing is voor deze wijk, rekeninghoudend met de karakteristieken van de woningen, de wijk en netcongestie, is een gedegen analyse van de lokale situatie nodig. Wat is technisch en financieel haalbaar en met welke partijen geef je deze opgave vorm?
Wijk 3 | Parteon
Parteon heeft in de Zaanstreek de afgelopen jaren honderden woningen verduurzaamd via de Opgewekt Wonen-aanpak. Deze woningen zijn matig tot redelijk geïsoleerd, en beschikken over een warmtepomp en veel duurzame zonne-opwek. De huidige aanpak kan vanwege netcongestie niet zonder meer worden doorgezet. Bovendien zal als gevolg van het afschaffen van salderen de energierekening van de huishoudens stijgen als de zelf opgewekte energie niet beter benut wordt.
Met tien van deze woningen werkt Parteon in samenwerking met een adviesbureau aan een pilot gericht op het verhogen van het zelfverbruik en het beperken van de netbelasting van de woningen. Beoogde oplossingen zijn onder meer het slim aansturen van de installatie, opslag van energie met een buurtbatterij en het delen van overtollige energie met de buren.
De uitgebreide monitoringsdata van de Opgewekt Wonen-woningen brengt de uitdagingen op het gebied van netcongestie en betaalbaarheid kwantitatief in kaart. Parteon kijkt samen met Oranje Advies en Stroomversnelling aan de hand van de Energietransitie Dataset naar de impact van de beoogde oplossing ten aanzien van zowel netcongestie als betaalbaarheid voor huurders. Belangrijk is dat ook wordt gekeken naar de mogelijkheden om deze aanpak op te schalen naar andere woningen van Parteon en natuurlijk naar andere woningcorporaties die met soortgelijke uitdagingen te maken hebben.
Wijk 4 | gemeente Apeldoorn
In het buitengebied van de gemeente Apeldoorn ligt een gebied met zo’n duizend veelal vrijstaande woningen. Bijna de helft van alle woningen is voor 1950 gebouwd en is er zo goed als geen corporatiebezit. De gemeente Apeldoorn wil deze wijk spijtvrij en netbewust verduurzamen naar aardgasvrij door middel van all-electric oplossingen.
Slechts 32% van de woningen heeft energielabel A of B, dus het merendeel van de woningen is nog niet klaar om op een duurzame warmtebron te worden aangesloten. Lokale energiecoöperatie deA is daarom betrokken om bewoners te adviseren hoe ze hun woning kunnen isoleren om de warmtevraag te beperken.
Gemeente Apeldoorn overweegt om in het Warmteprogramma de aanwijsbevoegdheid in all-electric gebieden in te zetten. Dit zou het proces naar aardgasvrij voor deze wijk bespoedigen maar het kan ook tot weerstand leiden onder bewoners. Daarbij is het ook belangrijk dat het helder is welke all-electric verduurzamingsopties er zijn:
➜ binnen de huidige capaciteit van het net (verzwaring van het net staat op dit moment voor het gebied pas in 2035 op de planning);
➜ en rekening houdend met de betaalbaarheid voor de bewoners in het gebied.
We rekenen voor dit gebied verschillende scenario’s door op netimpact, aan de hand van de Energietransitie Dataset en met oog voor de financiële consequenties voor bewoners.
Wijk 5 | wordt binnenkort bekend gemaakt
Klik hier voor meer informatie over De Shift: All-e en om je aan te melden.