Op de feestelijke dag 6 december, werd in Utrecht weer volop kennis gedeeld en samenwerkt. Dit is er gebeurd en afgesproken:
Ontwikkeltafel NOM-Keur
De ontwikkeltafel NOM-Keur stond in het teken van terugkijken op het gelopen proces en vooruitkijken naar 2017. De deelnemers gaven aan dat zij terugkijkend erg tevreden zijn over het resultaat en het feit dat we, ondanks verschillende belangen, nog steeds met elkaar werken aan een geldend kwaliteitskader. Hiervan is nu de eerste 1.0 versie gereed. Kritisch wordt er gewezen naar het proces waarin het soms wel erg lang duurde voordat een discussie ‘afgerond’ en besloten werd. Zorgen zijn er ook; hoe borgen we bijvoorbeeld dat ook toekomstige NOM-Keurders de huidige kwaliteit behouden in het keuren van woningen en ruimte laten voor nieuwe inzichten en technologie? Een alleszeggende quote van een van de deelnemers: “Het NOM-Keur is precies goed en gekomen op het juiste moment van de fase waar we nu inzitten.”
Verdiepingssessie NOM-Keur
Tijdens deze sessie is de diepte opgezocht rond het NOM-Keur. Er waren verschillende deelnemers aanwezig met verschillende belangen. De reacties op de inhoud waren positief.
Corporaties en aanbieders: projecten van Woonkwartier, Dura Vermeer en van Rijswijk Wonen centraal
Wim Nieuwkerk, projectleider Vastgoed bij Woonkwartier, liet tekeningen en foto’s zien van het beoogde vastgoed dat hij naar Nul op de Meter wil renoveren. Er staan 1000-en van dergelijke woningen in West Brabant. De vraag die Wim stelde: is dit geschikt voor NOM? Deze vraag werd behandeld in de plenaire sessie.
De aanwezige aanbieders, corporaties en andere professionals hebben in twee ronden (eerst vragen stellen, daarna tips en opmerkingen geven) een waardevolle bijdrage geleverd aan de vraag van Wim Nieuwkerk en aan elkaar. Besproken punten waren onder andere: asbest, bewoners, omvang ZAV´s, de bereikbaarheid van de woningen, korte termijn onderhoud, het budget van 52.000 euro per woning, Noord- Zuid oriëntatie en meer. Wim Nieuwkerk kreeg door de vragen en opmerkingen enerzijds bevestiging dat hij op de goede weg zit. Anderzijds zijn ook vragen gesteld en opmerkingen gemaakt die hem aan het denken hebben gezet.
Bart Schuring van Dura Vermeer is in de organisatie degene die dicht op projecten zit. Dura Vermeer heeft op dit moment met name de handen vol aan het project in Presikhaaf, Arnhem. Dit betreft een voor bewoners heel heftige renovatie. Er wordt niet alleen verbouwd naar Nul op de Meter, er zijn ook andere ingrepen nodig. Bewoners hebben veel klachten en Bart Schuring benadrukt dat het feit, dat dit nog niet tot het niveau van media-exposure is gekomen, te danken is aan de goede samenwerking tussen Dura Vermeer en Portaal. Zij hebben beide de wil er goed uit te komen en die wil was nodig tijdens de ontwikkelingen van dit project. Bart heeft verschillende leerpunten gedeeld. Zo heeft Dura Vermeer onder andere een organisatie-aanpassing gedaan om de relatie met de bewoners beter te kunnen onderhouden. De belangrijkste conclusies van zijn kant zijn: hou elkaars hand vast onderweg, trek echt samen op (vanuit je eigen verantwoordelijkheid en mogelijkheden) in het onderhouden van relatie met bewoners en spreek de praktische consequenties van een renovatie goed door en bekijk of het wijsheid is om die renovatie in bewoonde staat te doen.
Na de pauze is het derde project behandeld. Dit zou in eerste instantie alleen met de corporaties plaatsvinden, maar uiteindelijk was iedereen hierbij welkom.
Sander van der Giessen van Rijswijk Wonen heeft zijn actuele uitvraag toegelicht en een aantal vragen en thema’s op tafel gelegd waar hij graag over van gedachte wilde wisselen. Sander Gijssen, kreeg net als Wim Nieuwkerk, bevestiging dat hij op de goede weg zit en ook hij kreeg aardig wat ideeën en suggesties mee om samen met zijn team te bespreken. De sessie werd door de deelnemers als zeer waardevol ervaren.
Als laatste: samen met de corporaties zijn de, tijdens de samenwerkdagen behandelde, onderwerpen van 2016 tegen het licht gehouden. Iedereen is tevreden over wat we hebben behandeld. Ook zijn de onderwerpen voor 2017 besproken. Er is vastgesteld dat er een fundament aan kennis is; instrumenten, sjablonen etc.. De dienstverlening is goed opgezet. In 2017 gaan we dit aanvullen en actueel houden. Tijdens de samenwerkdagen in 2017 gaan we de projecten meer centraal zetten, zoals we op 6 december ook gedaan hebben. De onderwerpen vullen we aan met:
- Bewonerscommunicatie, nazorg
- Monitoring
- Hoogbouw
- Ervaringen ophalen van ervaren corporaties en bouwers, met name vanuit SV Huur.
De sessies werden erg gewaardeerd door de deelnemers. Voor alle aanwezigen heeft het veel nieuwe inzichten opgeleverd. Een gesprek met deelnemers uit verschillende doelgroepen wordt als zeer waardevol ervaren. Het was alleen jammer dat het zo kort was! In het nieuwe jaar wordt deze aanpak van projecten delen doorgezet.
Ontwikkeltafel netbeheersing
Aan de ontwikkeltafel netbeheersing is verder gewerkt aan het uitwerken van het plan van aanpak en het aanscherpen van de doelstelling. De randvoorwaarden van het net en de specifieke impact van een NOM-woning of NOM-project, wordt verder gekwantificeerd. Het plan is om in het voorjaar van 2017 met een position paper te komen. Deze zal dan ook als input gelden voor NOM-Keur 2.0.
Bewoners
Tijdens de laatste samenwerkdag van dit jaar hebben we de resultaten van het afgelopen half jaar besproken aan de hand van het bewoners draaiboek: bewonerscommunicatie.com Het draaiboek doorloopt alle stappen van 0 tot een Nul op de Meter project met betrekking tot bewoners. Het staat vol met handige tips, praktijkvoorbeelden en natuurlijk bewonersreacties. Zoals al snel duidelijk wordt bij het lezen van dit draaiboek, gaat dit veel verder dan communicatie of participatie. De positie die bewoners innemen, loopt als een rode draad door het hele project.
Het draaiboek is tot stand gekomen in samenwerking met alle leden die het afgelopen jaar mee hebben gewerkt tijdens de masterclasses, met bewoners en andere ervaringsdeskundigen. Dit moment willen we dan ook graag aangrijpen om iedereen die een bijdrage heeft geleverd hartelijk te bedanken. Gezamenlijk zijn we tot een mooi product gekomen dat hulp kan bieden bij het realiseren van Nul op de Meter projecten voor leden en voor andere partijen en organisaties.
Met jullie input onder onze arm buigen we ons nu over de programmering voor volgend jaar, waarbij het idee is om de samenwerkdagen meer rondom projecten te organiseren met speciale masterclasses in de ochtend.
Hoogbouw
Afgelopen maanden werkten enkele leden aan de ontwikkeling van een 10-hoog NOM concept. Tijdens de vorige samenwerkdag zijn de opwekoplossingen op het complex verkend. Afgelopen samenwerkdag pakten we de volgende uitdaging vast; de distributie in het complex.
Drie experts presenteerden kort hun distributieoplossingen, waarna we in gesprek gingen over de mogelijkheden. Doel van de sessie was om goed scherp te krijgen wat er al kan, wat er nodig is qua conditionering en ontwikkeling. Wido van Heemstra van RVO sprak over experimenten die in aanmerking komen voor ontheffing van de elektriciteitswet en mogelijkheden die er liggen in mandelig opgewekte elektriciteit, de volgende keer zullen we hier dieper op in gaan. Lees meer op rvo.nl. Herman Stokman van Direct Current presenteerde over gelijkstroom DC-grid en Christiaan Brester lichtte Herman de Stroomverdeler toe. Dit verdeelt zonnestroom van één gezamenlijk zonnepanelenveld over de individuele aansluitingen van bewoners.
De bijeenkomst was slechts een vertrekpunt, de volgende samenwerking bespreken we de toepassing op de casus en gaan we dieper in op de conditionerende vraagstukken die aangepakt dienen te worden.
Langer Thuis
Tijdens de ontwikkeltafel Langer Thuis is ditmaal in kleiner comité, onder de noemer Taskforce X-tender, ingegaan op de prestaties en specificaties van een NOM-ready aanbouw. In de basis moet de X-tender extra ruimte leveren, maar het aanbod moet gelijkvloers wonen en het leveren van thuiszorg op termijn mogelijk maken. Dit vraagt om een flexibel product. Thema’s als fundering, doorvering en aanpasbaarheid kwamen aan bod. De taskforce besprak tevens het innovatietraject dat moet worden bewandeld.
Volgende keer: Welke prestaties moeten de modules (slaapkamer, badkamer en keuken) op de begane grond leveren in het kader van Langer Thuis wonen?
Plenair
Tijdens het plenaire stelde het nieuwste lid, Johan Westra van Stichting Thuisvester, zich voor. De corporatie is al zeer actief rond Nul op de Meter en komend jaar gaan ze ook een aantal renovatieprojecten realiseren. Daarnaast vervullen ze een actieve rol in de Brabantse Stroomversnelling.
Sjoerd Klijn Velderman heeft de betrokken leden en teamleden van het NOM-Keur in het zonnetje gezet en bedankt voor hun bijdragen. Afgelopen jaar is met man en macht gewerkt om het NOM-Keur gelanceerd te krijgen. Hier is een fantastische prestatie geleverd die zonder deze betrokken leden niet tot stand gekomen was. Een bedankje was dan ook op zijn plek.
Merel Phillipart neemt ons mee in de laatste stand van zaken van de Flora en Fauna en ruimtelijke kwaliteit. Het gedragsprotocol voor de Flora en Fauna is nagenoeg gereed en wordt opgenomen in het NOM-Keur. Dit betekent dat straks een bouwer met het NOM-Keur een ontheffing kan krijgen. Daarnaast is er in elke regio een aanspreekpunt vanuit de federatie Ruimtelijke Kwaliteit. Neem bij de start van een project contact op, zodat ook dit proces vanaf het begin soepel doorlopen kan worden. Namen en contactgegevens deze mensen staan in het rode boekje (onderaan de pagina).
Tom van Rest, van Westland Infra, heeft ons namens de netbeheerders nog eens uitgelegd waarom een nauwe samenwerking met hen zo belangrijk is. Netbeheerders worden graag in een vroegtijdig stadium betrokken en willen vooral niet vergeten worden. Tom Rest geeft aan dat de netbeheerders graag in de projecten meewerken, maar ook in de innovaties. Zij zien dat ze ook daar in mee kunnen denken om te zorgen dat er geen problemen met het net zullen ontstaan.
Leen van Dijke heeft ons meegenomen in de eindresultaten van de Taskforce Warmte. Deze resultaten staan op Stroomversnellig (link:http://stroomversnelling.nl/eindrapport-stroomversnelling-over-warmtenetten-en-nom-renovaties/)
De dag na de samenwerkdag vond in de Tweede Kamer het debat plaats over de Energieprestatievergoeding. Leen heeft ons meegenomen in het proces en heeft aangegeven dat we als Stroomversnelling, ongeacht wat er uit de stemming komt, onverminderd doorgaan op de weg waar we op ingeslagen zijn en dat is NOM non-fossiel.
Voor in de agenda
3 februari Energy-Up! Daarmee vervalt de samenwerkdag in februari. Alle leden zijn van harte welkom! Stroomversnelling en Energiesprong organiseren deze inspirerende dag die samen. Energy-Up staat in het teken staat van Nul op de Meter toen, nu en in de toekomst. Meld je nu aan!
2016-2017 > van tool-ontwikkeling naar kennisuitwisseling
Tot slot heeft Jantien van den Berg aangegeven dat na een jaar van tool-ontwikkeling we nu steeds meer toewerken aan kennisuitwisseling over projecten. Tijdens deze samenwerkdag stond daarom ook een drietal projecten centraal en dit zal volgend jaar worden doorgezet.
Voor komend jaar willen we minstens het aantal woningen dat er nu staat verdubbelen of zelfs verdrievoudigen. Stroomversnelling heeft relatiemanagers en experts die hierbij kunnen helpen. Want zeg nou zelf hoe mooi het is als we komend jaar leren en door-ontwikkelen door het gewoon te doen!