Factory Zero treedt toe tot Stroomversnelling
Factory Zero produceert innovatieve, plug-and-play energiemodules op een industriële leest. Dankzij deze aanpak zijn inmiddels zo’n 3000 woningen aardgasvrij gemaakt. Best een prestatie, maar de ambitie van het bedrijf reikt veel verder. Daarover praten we met Jasper Hörmann. Na een carrière bij onder andere Essent en Sungevity International is Jasper sinds ongeveer een jaar algemeen directeur bij Factory Zero.
Is er een reden waarom jullie juist nu lid zijn geworden van Stroomversnelling?
“Om te beginnen zijn er veel historische links tussen Stroomversnelling en Factory Zero. Kijk maar naar de oprichters, maar ook naar onze samenwerking tot nu toe. En na een aantal jaren in de start-up fase wil Factory Zero nu op een serieuzer niveau meepraten en proberen om invloed uit te oefenen op het verduurzamingsbeleid in Nederland. Ik geloof er wel in dat Stroomversnelling daarvoor de juiste partner is. Daarnaast merk ik ook wekelijks wat Stroomversnelling kan betekenen voor Future Factory, een innovatie-consortium waarvoor Factory Zero penvoerder is. En als je dan als bedrijf voorbij de fase van start-up bent, dan denk ik dat je – weliswaar als junior lid – toch een bijdrage kunt leveren.”
“Hoe is het nou in hemelsnaam mogelijk dat we in Nederland nog steeds niet op grote schaal actie ondernemen om van het aardgas af te komen.”
“Daarnaast hebben we er ook zelf belang bij. Ik krab me regelmatig achter m’n oren als ik naar het nieuws kijk. Hoe is het nou in hemelsnaam mogelijk dat we in Nederland nog steeds niet op grote schaal actie ondernemen om van het aardgas af te komen. Zelfs nu de gasprijzen explosief stijgen en we tientallen miljarden gaan uitgeven om mensen te compenseren op hun energierekening. Als je ziet dat het nog steeds niet vanzelfsprekend is om met z’n allen zo snel mogelijk de transitie te maken, dan moet je je organiseren en gebruik maken van lobby, beïnvloeding en pr om ons land wél zo ver te krijgen. Dan vind ik Stroomversnelling een heel logische partij.”
Factory Zero-bouwvrouw Lara en Jasper Hörmann in de fabriekshal
Je zet Factory Zero neer als een relatief kleine speler. Tegelijkertijd zijn jullie een partij die werkt vanuit een industriële visie, wat zou moeten leiden tot opschaling van de energietransitie. Daar zit een spanningsveld.
“Dat we geen grote speler zijn relateer ik gewoon aan onze huidige omvang en aan de aantallen die we realiseren. We hebben nu in totaal zo’n 3000 woningen gasloos gemaakt. Dat vind ik voor een bedrijf met zo’n 40 medewerkers best knap. Maar mijn ambitieniveau ligt natuurlijk een stuk hoger. In 2022 gaan we zo’n 500 woningen doen, dat is vrij weinig. De komende jaren zal dat aantal beslist toenemen, maar zoals ik al aangaf: als je kijkt naar de renovatiemarkt dan zijn we er gewoon nog niet. Het is nog steeds niet zo dat we en masse woningen verduurzamen.”
“Het grootste probleem dat we hebben in de energietransitie is een tekort aan technisch personeel, dus dan vind ik een plug-and-play oplossing hartstikke slim.”
Dus de vraag moet flink aantrekken voordat Factory Zero een groeispurt kan maken?
“Ja. Ik denk dat wij op zich alles klaar hebben staan. Ik ben ooit echt verliefd geworden op het iCEM concept, dat door de oprichters is bedacht. Het is slim, goedkoper, kleiner, het voldoet gewoon. Het grootste probleem dat we hebben in de energietransitie is een tekort aan technisch personeel, dus dan vind ik een plug-and-play oplossing hartstikke slim. De eerste uitdaging was om onze producten kwalitatief te optimaliseren. Dat hebben we inmiddels voor elkaar. De volgende stap is dat onze omgeving eraan gewend moeten raken om op deze manier te werken. De partijen met wie wij samenwerken zijn meestal – simpel gezegd – projectgestuurd. En volgens mij moeten we naar een productgestuurd, meer gestandaardiseerd proces. Dan pas heb je het over een echt industriële aanpak. In onze filosofie, en ik denk ook in de filosofie van Stroomversnelling, is dat dé route naar opschaling en naar het snel verduurzamen van de Nederlandse gebouwde omgeving. Maar de geesten zijn daar nog niet overal rijp voor.”
Samenwerking met vaste lokale partners
“Het is aan ons, en daarmee bedoel ik: aan alle bedrijven die werken aan industriële oplossingen, om die situatie te veranderen. Het product moet qua prijs en kwaliteit zo eenvoudig en zonder gedoe uit te voeren zijn dat alle partners in het veld, dus vastgoed onderhoudsbedrijven, lokale installateurs, woningcorporaties, er allemaal op kunnen vertrouwen dat je dit inderdaad op kunt schalen. Iedereen wil inmiddels van het gas af en iedereen wil een lagere energierekening. Maar waar we nog middenin zitten met z’n allen is het maken van die stap zodat het ook op grote schaal werkt. We doen nu al projecten waarbij we honderden woningen in één keer voorbereiden. De switch die we daarvoor hebben gemaakt is niet langer alles zelf doen – wat we in het verleden deden – maar de uitvoering overlaten aan vaste lokale partners waar de woningcorporatie al vertrouwd mee is. Factory Zero concentreert zich dus op de productie van energiemodules. Onze partners leiden we op en we nemen ze mee in hoe je dit product op schaal gaat toepassen. Zo krijg je gaandeweg meer vertrouwen. Het is vaak een kwestie van eerst zien dan geloven.”
“We doen nu al projecten waarbij we honderden woningen in één keer voorbereiden. De switch die we daarvoor hebben gemaakt is niet langer alles zelf doen.”
Liggen er al plannen voor fysieke uitbreiding van het bedrijf?
“We gaan inderdaad flink uitbreiden. We hebben onlangs een nieuwe bedrijfshal erbij gehuurd.”
De productlijn van Factory Zero is inmiddels volwassen. Steken jullie nog veel energie in R&D?
“Eind 2022 gaan we versie 2 lanceren van de centrale energiemodule, met een geheel vernieuwd binnendeel en buitendeel. Daarnaast zijn er een aantal ontwikkelingen. Nummer één is dat we onze producten goedkoper willen maken. Waar de prijs van componenten stijgt lukt het ons redelijk goed om de prijs van de modules vlak te houden. Dat doen we door ofwel minder componenten in te kopen, ofwel slimmer in te kopen. We leggen vaak uit aan installateurs dat we geen skid maken, dus geen skeletje waar een complete warmtepomp of een complete boiler in wordt gehangen. Wat Factory Zero feitelijk doet is bouwkundige integratie van energietechniek. Wij kopen geen warmtepomp in, maar de componenten van een warmtepomp. En die componenten stoppen wij in een element dat je toch al nodig hebt in de bouw, zoals een dakelement. Dat dakelement hebben we zodanig doorontwikkeld dat de hele warmtepompfunctie nu geïntegreerd is in het dak. Alle lessen van de eerste paar duizend units zijn daarin verwerkt.”
“Waar de prijs van componenten stijgt lukt het ons redelijk goed om de prijs van de modules vlak te houden.”
Onderhoud van binnenuit
“Er is wél nog steeds een mythe dat een warmtepomp in een dakelement gedoe oplevert bij onderhoud. Typisch een geval van onbekend maakt onbemind. Mensen zijn eraan gewend dat een warmtepomp op een bepaalde manier geïnstalleerd wordt. De veronderstelling is dat je het dak op moet als je onderhoud wil plegen. Als we dat verhaal horen nodigen we de betrokkenen uit in de fabriek, of op locatie, om te laten zien dat je niet het dak op hoeft. Er zit een handig kapje aan de binnenkant van het dakelement, dus je draait letterlijk twee vleugelmoertjes los en precies die componenten waar je bij wil in geval van storing heb je meteen onder handbereik.”
“Je draait letterlijk twee vleugelmoertjes los en precies die componenten waar je bij wil in geval van storing heb je meteen onder handbereik.”
Radicaal standaardiseren
“En zo zijn er meer ontwikkelingen. Vroeger hadden we één integrale module: buitendeel plus dak plus binnendeel aan elkaar; dus één groot ding dat je naar binnen hijst als het ware. Maar we wilden een probleem oplossen. De bouwvoorraad is in Nederland vrij eenvormig, maar niet ieder dak heeft dezelfde hellingshoek. Bij de nieuwe versie van de module kan het buitendeel kantelen in een hoek van 30 tot 60 graden, waardoor je vrijwel iedere woning aankunt. Tegelijk wordt de binnenunit compacter, waardoor je nog meer woningen kunt bedienen. En er is een module voor platte daken.”
“De vaste huisinstallateur of het vastgoed onderhoudsbedrijf kan een prima marge maken bij een industriële aanpak.”
Zijn er meer van die ‘mythes’ waar je tegenaan loopt?
“Nog eentje dan: de vaste huisinstallateur of het vastgoed onderhoudsbedrijf kan een prima marge maken bij een industriële aanpak. Om die stelling te onderbouwen hebben we samen met Rc Panels en een aantal partners binnen Future Factory een soort ‘kookboek’ ontwikkeld. Dat legt uit hoe installateurs en onderhoudspartijen met inzet van minder mensen juist méér marge kunnen maken, door te werken met onze modules. Zo helpen ze tegelijkertijd de woningcorporatie bij de verduurzamingsopgave. Het punt is dat je door te standaardiseren tot vijf keer meer volume kunt maken met dezelfde hoeveelheid mensen. Ons kookboek geeft aan hoe installateurs en VGO’s hun eigen proces kunnen standaardiseren. Met deze oproep trekken we nu het land in, een soort roadshow, en de eerste partijen hebben zich inmiddels aangesloten. Dat is een hoopvolle ontwikkeling.”