Investeer nu in energie-onafhankelijkheid op de lange termijn

In een reactie op de situatie in Oekraïne en de bijbehorende discussie over de afhankelijkheid van Russisch aardgas, publiceerde de NVDE op 2 maart jl. een nuttige notitie over het versneld afbouwen van het Nederlandse aardgasverbruik.

Het zou mooi zijn als de huidige energiecrisis leidt tot het versneld doorvoeren van maatregelen die op korte termijn veel effect hebben. De NVDE noemt bijvoorbeeld thermische isolatie in de industrie, overstappen op LED-verlichting en een betere inregeling van technische installaties.

De NVDE noemt in haar notitie ook de potentie van energiebesparing in woningen, en begroot die in totaal op circa 6 Mton (bijna 4 bcm aardgas). De werkelijke potentie is echter groter. Volgens het document ‘Kosten Energie- en Klimaattransitie in 2030 — update 2018 van het PBL kan er in de woningvoorraad tot tweemaal zoveel, dus bijna 12 Mton (bijna 7 bcm aardgas) bespaard worden.

Bij investeringen in woningen speelt niet alleen de besparing op korte termijn een rol. Deze investeringen gaan juist heel lang mee en worden dus ook gedaan voor de lange termijn. Laten we het daarom wél slim doen. We noemen een paar aandachtspunten.

Aandachtspunt 1: doe het snel, maar vooral ook in één keer goed
Isoleren in het dak, de gevel of de vloer doe je één keer, en vervolgens lange tijd niet meer. Er geldt: hoe hoger de isolatiewaarde, hoe groter de besparing op aardgas. Dat is niet voor 1 jaar, maar voor de gehele technische levensduur van de maatregel, vaak wel 30 jaar.

Laten we inderdaad versneld gaan isoleren, maar laten we er ook voor zorgen dat dit op het juiste niveau gebeurt. Niet voor niets zijn hier onlangs de Streefwaarden voor vastgesteld.

Aandachtspunt 2: ga voor zuinig én gezond
In de jaren ‘70 was er, in reactie op de oliecrisis, de nationale kierenjacht. Met veel enthousiasme werd er geïsoleerd en kieren werden opgespoord en gedicht. Het onbedoelde gevolg: vochtoverlast en verslechterde luchtkwaliteit.

Goed isoleren zou moeten samengaan met goede kierdichting én slimme ventilatie. Er is al een nationale campagne voor de uitrol van hybride warmtepompen. Er zou ook een nationale campagne rond balansventilatie moeten komen.

Aandachtspunt 3: doe snel meer en industrialiseer
De NVDE benoemt in haar stuk terecht de zorg over uitvoeringskracht en de beschikbaarheid van vakmensen. Op grote schaal isoleren kan echter slimmer dan nu vaak gebeurt.

Er staan al verschillende fabrieken in Nederland die kant-en-klare isolatiepakketten produceren van hoge kwaliteit. Industrialisatie is essentieel voor kwaliteit en schaal. De capaciteit in deze fabrieken kan heel snel worden opgeschaald Zelfs zonder nieuwe fabrieken kan er vier keer zoveel geproduceerd worden – zonder dat er veel extra mensen nodig zijn.

Zie ook:
Programmatische aanpak van verduurzaming woningen
NRP en Stroomversnelling lanceren concrete aanpak voor nationaal renovatieprogramma