Monitor Energietransitie Woningbouw 2022
De Monitor Energietransitie Woningbouw 2022 van Stroomversnelling geeft een gemengd beeld. Enerzijds blijkt dat het gebruik van de energieprestatievergoeding (EPV) bij renovatie terugloopt, na jaren van toename. Anderzijds maken de respondenten steeds meer de overstap van projectmatig naar programmatisch werken, ook in de renovatie. Dat laatste is een belangrijke randvoorwaarde voor opschaling en het behalen van de doelen voor 2030 en 2050.
Ieder jaar peilt Stroomversnelling de markt voor energiezuinige renovatie en nieuwbouw. Waar in eerdere edities van deze marktmonitor de nadruk lag op aantallen gerealiseerde Nul-op-de-Meter (NOM) woningen, is de focus inmiddels verlegd naar meer inhoudelijke thema’s rondom het plannen en uitvoeren van de energietransitie.
Voor de Monitor Energietransitie Woningbouw 2022 zijn woningcorporaties en bouwers uit het netwerk van Stroomversnelling benaderd, zowel leden als niet-leden. Dit houdt in dat de respondenten veelal behoren tot de kopgroep wat betreft verduurzaming. De resultaten zijn dus niet representatief voor de gehele corporatie- en bouwsector. De monitor laat wél zien in welke richting de kopgroep zich beweegt.
In totaal hebben 10 woningcorporaties en 11 bouwpartijen de vragenlijst ingevuld. Daarnaast zijn er drie interviews afgenomen naar aanleiding van de resultaten uit de enquête.
Dit zijn de belangrijkste inzichten:
• De meest voorkomende strategie tot aan 2030 is om de woningen stapsgewijs te renoveren, met de focus op het terugdringen van de warmtevraag. Installaties worden later aangepakt.
• Als gevolg van de prestatieafspraken tussen het Rijk, Aedes en de Woonbond uit 2022 ligt de nadruk nu op een versnelde uitfasering van de E, F- en G labels in het corporatiebezit. Aardgasvrij maken en woningen laten voldoen aan de Standaard krijgen een lagere prioriteit.
• Het inrichten van meerjarige renovatieprogramma’s met vaste partners wordt een belangrijker onderdeel van de strategie. Waar in de marktmonitor 2021 de helft van de corporaties aangaf niet van plan te zijn om een renovatieprogramma toe te passen, gaf in 2022 iedereen aan zo’n programma te hebben ingericht, uitgevraagd, dan wel voor te bereiden.
• Alle respondenten geven aan dat er technisch gezien voldoende geschikt aanbod is, maar economisch gezien geeft 60% aan dat het niet betaalbaar is. Dit is meteen de grootste hindernis die opschaling in de weg staat.
• Met betrekking tot industrieel geproduceerde componenten is coalitievorming in opkomst, zowel tussen vraag en aanbod als tussen aanbieders onderling. Alle respondenten zijn bezig met het inrichten van een industriële keten met vaste partners, of hebben dit al gerealiseerd.
• Op basis van de opgehaalde respons lijkt in 2022 – na jaren van toename – het gebruik van de energieprestatievergoeding (EPV) bij renovatie terug te lopen. Dit legitimeert de introductie van de nieuwe EPV 2.0 wetgeving.
Reflectie op de resultaten
Stroomversnelling directeur Ivo Opstelten reageert op de uitkomsten: “De resultaten uit deze monitor laten wat mij betreft een gemengd beeld zien. Enerzijds is het goed om te zien dat onder de respondenten steeds meer de overstap wordt gemaakt van projectmatig werken naar programmatisch werken, ook in de renovatie. Dat EPV-waardige nieuwbouw steeds meer als de standaard wordt gezien is ook mooi. Aan de andere kant is het zorgelijk dat het aantal renovaties op EPV-waardig niveau juist is afgenomen. Mede op basis van de vele contacten die we met onze achterban hebben gehad de afgelopen jaren, lijken de belangrijkste 3 redenen hiervoor: de organisatorische uitdaging voor corporaties, prijsontwikkeling van het aanbod, en beleidsontwikkeling van de overheid.”
“Om de doelen van 2030 en 2050 nog te kunnen halen is een flinke opschaling in aantallen en ambitie nodig, maar bovenal een verschuiving van een projectmatige aanpak naar een programmatische aanpak. Een aanpak waarin alle beschikbare instrumenten ten volle worden benut, belemmeringen vanuit nationaal en/of lokaal beleid worden opgeruimd en strategische samenwerkingsverbanden tussen vraag- en aanbod én binnen de aanbodketen met industriële productiepartners worden ingericht en ondersteund in hun nieuwe uitdagingen. Dát is de opgave waar Stroomversnelling zich met haar leden en partners voor gesteld ziet.”
Download de Monitor Energietransitie Woningbouw 2022