Dankzij de energieprestatievergoeding (EPV) is de financiering van nul-op-de-meter renovaties gemakkelijker rond te rekenen. De EPV-regeling wordt nu al zo’n 2,5 jaar in de praktijk toegepast. Dit heeft geleid tot een flinke toename van het aantal NOM-woningen, maar is er ook kritiek. De EPV wordt vaak als complex ervaren. Daarom gaan Aedes, de Woonbond en Stroomversnelling onderzoeken of de regels eenvoudiger kunnen. Tegelijkertijd bundelt Stroomversnelling samen met Corponet de praktijkervaringen van corporaties met NOM-monitoring. Het doel: stroomlijning van data en identificatie van best practices en referentieprocessen.
Een aantal woningcorporaties heeft inmiddels honderden nul-op-de-meter woningen in beheer. Om dat voor mekaar te krijgen moeten er heel wat interne processen worden aangepast. Daarnaast blijkt dat er grote behoefte is aan standaardisering van de monitoring-data. Dit om te voorkomen dat je als corporatie geconfronteerd wordt met verschillende ‘smaken’ data van verschillende leveranciers, die niet goed uitgewisseld kunnen worden en ook nog eens behoorlijk van kwaliteit kunnen verschillen.
Universele ‘stekker’ voor monitoring-data
Om deze problemen aan te pakken heeft Stroomversnelling samen met vooraanstaande marktpartijen de Energieprestatie Monitoring Norm ontwikkeld. Dit is een solide standaard voor NOM-monitoring die breed wordt gedragen door de markt én door onafhankelijke experts. Een belangrijk onderdeel van de Monitoring Norm is de zogenaamde ‘API’ (Application Programming Interface). Dat is ICT-jargon voor een soort universele stekker, die ervoor zorgt dat alle apparaten en platforms die onderdeel zijn van de monitoring-keten probleemloos aan elkaar kunnen worden gekoppeld, om zo informatie uit te wisselen. Meer informatie over de Monitoring Norm is te vinden op monitoringnorm.nl.
Portaal doet de test
De volgende stap in de ontwikkeling van de Monitoring Norm betreft het uitvoeren van zogenaamde ‘ketentests’. Binnenkort gaan er enkele pilots van start, onder andere bij Portaal, waarbij voor het eerst automatisch EPV-overzichten worden gegenereerd. Tegelijkertijd kunnen er ook data-analyses worden gedaan. Jesper Vorstermans (MLC) heeft Portaal geholpen met de voorbereidingen voor de monitoring ketentest: “Dit gaat door de hele organisatie heen, dus het vergt wel wat voorbereiding. We hebben een aantal processen al slimmer ingericht, maar er moeten nog een paar keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld de vraag hoe we de data willen binnenkrijgen, opslaan en hergebruiken. Gaan we de ICT-afdeling aan het werk zetten, of maken we gebruik van de portal van een monitoringpartij? Hoe dan ook, dit najaar willen we een proof of concept hebben. Daarna is het aan de bouwers om aan te sluiten op de Monitoring Norm.”
Nauwe samenwerking met Corponet
Het uitvoeren van de ketentests gebeurt in nauwe samenwerking met Corponet. Arjen de Vries (adviseur informatievoorziening Lefier, bestuurslid Corponet) vertelt: “Corponet beheert twee belangrijke sectorstandaarden: CORA en VERA. De CORA-standaard gaat over procesmodellen, terwijl VERA op detailniveau koppelingen tussen technieken en applicaties beschrijft. Deze standaarden worden door vrijwel alle corporaties, softwareleveranciers en adviseurs toegepast. We zijn nu bezig om de technische specificaties uit de Monitoring Norm te laten landen binnen de VERA-architectuur. Zo kunnen we borgen dat corporaties op een eenduidige manier aan de slag gaan met NOM-monitoring.”
“Mijn eigen taak is om aan de hand van de ketentests te bekijken welke procesmodellen het beste werken. Als daar een best practice uit rolt zal die worden opgenomen in CORA. Omdat we nog vooraan in het traject zitten, kunnen we zo in één keer een breed gedragen standaard neerzetten. Overigens is deze standaard voor meer te gebruiken dan de EPV-regeling sec. Iedere woning waarvan je de actuele energieprestatie wil weten kun je hiermee monitoren. Ook de uitgedachte systematiek voor het uitlezen en presenteren van sensorinformatie kan breder worden gebruikt, bijvoorbeeld voor predictief onderhoud.”
Bijeenkomst ontwikkeltafel ‘Monitoring Ketentest’
Om de doorontwikkeling van de Monitoring Norm in goede banen te leiden heeft Stroomversnelling de nieuwe ontwikkeltafel ‘Monitoring Ketentest’ in het leven geroepen. Op 23 mei vond de eerste bijeenkomst plaats. Ingrid Ohlsen (projectmanager Woonplus), Saskia Dijkema (projectleider Energie & Planmatig Onderhoud De Goede Woning), Martina Veldhuis (senior projectleider Portaal, foto) en Arjen de Vries verkenden samen met Jesper Vorstermans en Maarten Hommelberg (Stroomversnelling) de huidige stand van zaken, de wensen die leven bij de corporaties en de agenda voor de nieuwe ontwikkeltafel.
Ingrid Ohlsen vertelt: “Eind van dit jaar hebben we onze eerste NOM- appartementen. Het is wel spannend. Op papier is alles opgelost, maar in de praktijk nog niet. Het is altijd net een beetje anders dan je dacht, maar het moet wel in één keer goed. We gingen al gasvrij, waardoor het zonde is om dan niet meteen verder te gaan naar NOM, en de EPV maakt het dan net haalbaar. De regeling is best ingewikkeld, maar je laat wel veel geld liggen als je geen gebruik maakt van de EPV.”
Maarten Hommelberg legt uit wat het doel is van de ontwikkeltafel: “Er zit een hele keten vast aan de monitoring van NOM-woningen. Inmiddels zijn de eerste monitoring-producten beschikbaar, die zijn ontworpen op basis van de Monitoring Norm maar dat is pas een eerste stap. We willen in dit gezelschap met name identificeren wat de gezamenlijke uitdagingen zijn voor woningcorporaties. Op basis van die wensen willen we de hele keten aan het werk krijgen. Voor vervolgbijeenkomsten van deze ontwikkeltafel gaan we ook andere stakeholders uitnodigen.”
Uitdagingen
Maarten Hommelberg wil weten waar corporaties op dit moment tegenaan lopen bij monitoring. Saskia Dijkema geeft een voorbeeld: “Je vraagt je af: werkt het wel? We hebben bewoners die nu nog op een gaskachel zitten. Gaan die mensen straks snappen wat er op zo’n display staat? Krijgen ze geen paniekaanval van al die gedetailleerde informatie over energieverbruik? Op dag twee kun je al helemaal in het rood staan. De boodschap dat het gaat om een gemiddelde komt dan gewoon niet aan. Als je de hele maand in het rood hebt gestaan en je krijgt toch geld terug, dan snappen mensen er niks meer van.”
Martina Veldhuis: “Voor alle bewoners één en dezelfde app maken zou voor ons nog een hele klus zijn. Een andere uitdaging is dat wij bij klantcontacten precies dezelfde gegevens zouden moeten terugzien die de bewoner ziet op z’n eigen app.”
Referentieprocessen
Een andere opgave voor de nieuwe ontwikkeltafel is om gezamenlijk een begin maken met het identificeren en vastleggen van referentieprocessen. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen werken met zittende huurders of met nieuwe huurders? Hoe kun je de contacten met bewoners het beste afhandelen?
Jesper Vorstermans: “Ik heb me beziggehouden met de vraag: hoe kun je data goed vastleggen, waar ga je het vastleggen en wat ga je ermee doen? Welke data wil je in je eigen systeem hebben en wat niet? Als je dergelijke vragen met een aantal corporaties gezamenlijk kunt beantwoorden kan er straks goedkoper worden uitgevraagd.”
Deelnemen aan ontwikkeltafel Monitoring Ketentest
Woningcorporaties die praktijkervaring hebben met NOM-monitoring kunnen nu al deelnemen aan de ontwikkeltafel Monitoring Ketentest. Neem contact op met Maarten Hommelberg (06 – 11 88 22 27). De volgende bijeenkomst vindt plaats op 8 juli. De overige stakeholders krijgen op een later tijdstip de gelegenheid om hun interesse in deelname aan deze ontwikkeltafel kenbaar te maken.