Leden stemmen in met focus op all-electric wijkaanpak
Op 7 november vond de Algemene Ledenvergadering van Stroomversnelling plaats bij Portaal in Utrecht. Het opvallendste wapenfeit was het vaststellen van de begroting, waarmee Stroomversnelling in de komende jaren vol gaat inzetten op de ontwikkeling van all-electric wijkconcepten. Met de benoeming van Alied Fijen tot bestuurslid wordt het bestuur versterkt met een vertegenwoordiger uit de bouw. Tijdens het diner waren er prikkelende toespraken van Tjalling de Vries (Algemeen Beleid Energietransitie bij VRO) en van Kees Vendrik (voorzitter Nationaal Klimaat Platform). En Roland van der Klauw (Wocozon) werd in het zonnetje gezet.
Robin Paalvast (voorzitter Stroomversnelling) leidt de vergadering in met een presentatie over de herpositionering van Stroomversnelling: de komende jaren wordt er scherper gefocust op de ontwikkeling van all-electric (wijk)concepten. Daarnaast gaat de organisatie nog meer energie steken in het ondersteunen van de leden. Ook kondigt Robin aan dat Stroomversnelling de banden met het KIN (Klimaatonderzoek Initiatief Nederland) gaat aanhalen. Deze organisatie is een jaar geleden opgericht door het KNAW en het NWO. Haar doel: de energietransitie versnellen door kennis uit de praktijk en kennis uit het domein van de wetenschap beter bij elkaar te brengen.
Dan geeft Simon Verduijn een korte presentatie over de Energietransitie Dataset. De analyses die tot nu toe zijn gedaan geven al in grote lijnen aan waar je het moet zoeken als je ‘netbewust’ (ook wel: netcongestie-vriendelijk) wil gaan renoveren. Opvallende uitspraak van Simon: “Bij een woning die redelijk tot goed geisoleerd is, is een buffer van 1 a 2 uur voldoende om geen netcongestie te hebben”. Maar ook andere oplossingsrichtingen, zoals het aansturen van installaties op afstand om zo de pieken te verspreiden, kunnen een flinke positieve bijdrage leveren.
Typegoedkeuring voor renovatieconcepten?
Ivo Opstelten kaart in zijn presentatie diverse actuele onderwerpen aan, waaronder het idee van een ‘typegoedkeuring’ voor renovatieconcepten. Zes bedrijven die op industriële wijze modulaire prefab woningen maken, hebben in april 2024 al zo’n typegoedkeuring gekregen. Deze nieuwe vorm van goedkeuring is een uitvloeisel van de EPBD IV. De kant-en-klaar woningen van de betreffende fabrikanten hoeven nu niet meer voor elk project opnieuw te worden getoetst aan de wettelijke vereisten. De vergunningverlening verloopt dus sneller, en gemeenten hebben minder capaciteit nodig. Mogelijk kan zoiets ook worden opgetuigd voor renovatieconcepten, op basis van monitoringdata. Stroomversnelling gaat zich daar hard voor maken.
Nieuw bestuurslid: Alied Fijen
Alied Fijen werkte tot voor kort bij Dura Vermeer als Hoofd Klant, Markt en Maatschappij. Inmiddels is ze overgestapt naar de elk groep, een marktpartij die gespecialiseerd is in wijktransformatie, renovatie en onderhoud. Robin Paalvast typeert Alied als een scherpe denker met een duidelijke visie.
Na de officiële benoeming zegt Alied over zichzelf: “Ik heb een hart voor transformatie en renovatie, met speciale aandacht voor de bewoners en gebruikers. Ik denk dat ik op die thema’s iets extra’s te bieden heb binnen Stroomversnelling. Daarom treed ik graag toe tot het bestuur. Vanuit mijn ervaring met gebiedsgerichte ontwikkelingen, participatie en stakeholdermanagement – opgedaan bij aannemers, gemeenten en woningcorporaties – wil ik bijdragen aan integrale oplossingen om comfortabel, betaalbaar en duurzaam te wonen. Ik geloof in de potentie van bestaand vastgoed. Door bestaande gebouwen en wijken toekomstbestendig te maken, zijn we pas écht duurzaam bezig. Ik kijk ernaar uit om voor Stroomversnelling bij te dragen aan zowel de technische ontwikkeling van duurzame oplossingen als de naamsbekendheid van onze organisatie. Met speciale aandacht voor de eindgebruikers waar we het voor doen, nu en in de toekomst!”
Intussen op het ministerie van VRO
Na de vergadering volgt een diner, met tussen de verschillende gangen door twee korte toespraken. Tjalling de Vries is afgelopen oktober begonnen als hoofd van de afdeling Algemeen Beleid Energietransitie bij VRO. Deze afdeling hoort bij de directie Bouwen en Energie. Tjalling houdt zich onder andere bezig met de doorvertaling van de Europese EPBD IV naar Nederlandse regelgeving, met de wijkgerichte aanpak van de energietransitie en met beleid gericht op het voorkomen van energiearmoede. Hij geeft aan dat minister Mona Keijzer een van de meest ervaren bewindspersonen is in het huidige kabinet: “Dat maakt heel veel uit, want dan weet je hoe het politieke spel loopt. Dat werkt goed voor ons”. Tjalling geeft ook aan dat het nog wel zoeken is naar de werkwijze van het nieuwe kabinet. “We hebben net de KEV gehad, en wat daarin staat is best zorgelijk. Maar tegelijkertijd wil ik erop wijzen dat we al heel veel hebben bereikt. Getallen die je ook terugvindt in de KEV, zoals de halvering van de uitstoot van CO2 in de gebouwde omgeving ten opzichte van 2010, deels door gedragsverandering als gevolg van de sterk gestegen aardgasprijzen.”
Tjalling is best optimistisch over de toename van het aantal all-electric installaties. Een echt punt van zorg vindt hij de warmtenet-problematiek. Aan de hand van de casus Overvecht-Noord geeft hij aan hoe lastig het is om tot langdurige zekerheden te komen voor alle betrokken partijen. “De nationale ambitie was 500.000 aansluitingen op nieuwe warmtenetten in 2030. De verwachting is nu dat er slechts 70.000 bij komen. Dat valt dus flink tegen. Minister Sophie Hermans heeft dan ook aangegeven dat er extra maatregelen genomen moeten worden. De grote vraag is nu hoe je dat gefinancierd krijgt.”
Link leggen tussen samenleving en beleidsprocessen
Kees Vendrik typeert zijn huidige rol als ‘energietransitie antropoloog’. Het Nationaal Klimaat Platform, waarvan hij de voorzitter is, onderzoekt of de energietransitie ook daadwerkelijk landt in de praktijk. “Wij gaan voortdurend op pad. Wij zijn continu in gesprek met allerlei partijen en mensen in buurten en wijken. Van boeren tot energiegemeenschappen, lokale besturen, ondernemers, noem maar op. Dat levert een baaierd aan signalen op. Ik pik er één uit: een signalenrapport van een klein jaar geleden over decentrale energiesystemen.” Vendrik signaleert dat op het lokale niveau de systeemintegratie “vrijwel afwezig” is. “Dat is een probleem, want dat maakt het systeem minder efficiënt en duurder, en we missen koppelkansen. Bij gebiedsgerichte processen waar lokale verduurzaming van energiesystemen ontwikkeld wordt zie je dat voortdurend. Als we daarnaast kijken naar lokale opwek, dan zijn we steeds meer bezig om dat principe los te laten, zonder dat het bijbehorende verhaal over de impliciete kostenstijgingen helder op tafel ligt.”
Draagvlak creëren voor de energietransitie is volgens Vendrik geen kwestie van grote volumes behalen – bijvoorbeeld door afspraken te maken met Tata Steel. “Het gaat er juist om dat je bijvoorbeeld de lokale sportclub mobiliseert. De hoeveelheid CO2-uitstoot die je daarmee realiseert is niet iets waar men bij VRO meteen enthousiast over wordt, maar via de sportclubs bereik je wél 4,5 miljoen Nederlanders.” Draagvlak creëren raakt ook aan het afschaffen van saldering. De huidige boodschap van de politiek biedt geen perspectief, aldus Vendrik. “Maak een aantrekkelijk pakket voor burgers, zet in op buurtbatterijen, verzin het maar,” suggereert hij. “Als je dat niet doet, dan heb je alleen maar een zure boodschap: u krijgt geen saldering meer. De late instappers zijn boos. Er wordt niet op tijd terugverdiend. Terwijl de energietransitie juist moet gaan over het creëren van perspectief voor de burger.”
Aan tafel wordt, onder het genot van een fijne maaltijd, nog volop doorgepraat over de ontwikkelingen en kansen die we met elkaar kunnen verzilveren op basis van de nieuwe focus van Stroomversnelling.
FD Gazelle 2024 voor Wocozon
Op het eind van de avond is er nog een eervol moment voor Roland van der Klauw van Wocozon. Hij wordt ‘in het zonnetje gezet’ omdat hij voor de derde keer een prestigieuze ondernemersprijs van het FD voor snelgroeiende Nederlandse bedrijven heeft gewonnen. De Gazelle, maar dan deze keer in de categorie ‘Groot’.