Waterstof, groen gas, elektrische warmtepompen en maar liefst veertien warmtenetten. De Warmtecoalitie is zeer verheugd met het besluit van Minister Ollongren om nog eens 19 wijken aardgasvrij te maken. Nadat vorig jaar al 27 wijken de status ‘Aardgasvrije Wijk’ kregen, staat het totaal sinds vorige week op 46. Namens alle 49 leden van de Warmtecoalitie feliciteren wij hierbij alle gemeenten, projectpartners, en natuurlijk de inwoners, die vandaag met hun aardgasvrije avontuur gaan beginnen.
Een eerste blik op de veertien projecten met warmtenetten leert ons dat Minister Ollongren de komende periode ervaring op wil doen met verschillende samenwerkingsmodellen. In Arnhem wordt gekozen voor een open warmtenet, in Nijmegen voor een modulair systeem met een coöperatieve aanpak, in Roermond een slim energie-net en in Den Bosch voor een bottom-up initiatief met stap-voor-stap opschaling.
Deze nieuwe projecten laten zien hoe belangrijk het is dat dergelijke innovatieve modellen ook in de nieuwe Warmtewet 2.0 mogelijk blijven. ENGIE en Enpuls over de proeftuin in Roermond: “In Roermond hebben ENGIE en Enpuls een warmtenet in ontwikkeling in nauwe samenwerking met gemeente, woningcorporatie en bewoners. Juist door het samen te doen, borgen we maatschappelijke randvoorwaarden als wooncomfort, duurzaamheid, betrouwbaarheid en betaalbaarheid. De contouren van warmtewet, die stuurt op één integraal verantwoordelijke partij, maakt deze gelijkwaardige samenwerking onmogelijk”.
In de wijk Elderveld-Noord in Arnhem ontwikkelen de gemeente, woningcorporaties, het waterschap en Firan een warmtenet met restwarmte uit afvalwater van de rioolwaterzuivering. Deze onafhankelijke warmtenetten worden in het huidige wetsvoorstel om onnodige redenen verboden. Wethouder Cathelijne Bouwkamp van de gemeente Arnhem: “In Nederland zijn we met elkaar op zoek naar een eerlijke en betaalbare manier om de energietransitie vorm te geven. Warmtenetten spelen daarin een voorname rol. Waar we echter vanaf moeten is de monopoliepositie van energiebedrijven die warmtenetten beheren en exploiteren. Met de op handen zijnde Warmtewet kunnen we nu regelen dat warmtenetten ‘open netten’ zijn waardoor monopolies voorkomen worden. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat de omslag naar schone en duurzame energie eerlijk en betaalbaar blijft voor iedereen.”
Met het huidige wetsvoorstel kunnen sommige proeftuinen in de huidige vorm dus niet altijd worden uitgevoerd. Dit is zonde van het maatschappelijk geld wat geïnvesteerd wordt en fnuikend voor het draagvlak. Daarom is het noodzakelijk dat dat het wetsvoorstel zoals het voor de zomer in consultatie is gegaan, wordt aangepast op drie essentiële punten:
- De betaalbaarheid voor bewoners moet centraal staan door maatwerk en verschillende samenwerkingsvormen mogelijk te maken.
- Open netten moeten mogelijk blijven voor duurzame innovatie en energie coöperaties.
- Netwerkbedrijven moeten de mogelijkheid houden om te investeren in warmtenetten.
De warmtecoalitie vertegenwoordigt de volle breedte van de maatschappij van gemeenten, private partijen, netwerkbedrijven, consumentenorganisaties, woningcorporaties, warmte-coöperaties, milieu partijen, tot aan bewonersverenigingen.