Berggierslanden Meppel
In de nieuwbouwwijk Berggierslanden in Meppel nam het aantal zonnepanelen en elektrische auto’s zo sterk toe, dat het net overbelast raakte. Dit signaal van netbeheer Enexis naar de gemeente én de aanwezige energie bij bewoners om te verduurzamen vormden de start voor een wijkaanpak naar aardgasvrij. Samen met inwoners, netbeheerder, woningcorporaties en bewonersinitiatief duurzaam Berggierslanden stelde de gemeente een wijkuitvoeringsplan op. De eerste bewoners zijn inmiddels overgestapt op warmtepompen en vooruitlopend op een all-electric aardgasvrije wijk wordt het elektriciteitsnet nu verzwaard. Hoe werken gemeente, netbeheer en duurzaam Berggierslanden hierin samen? Wat is de kracht van de samenwerking en deze wijkaanpak? Tegen welk ‘dagelijks gedoe’ lopen zij aan in de wijkaanpak en in de onderlinge samenwerking? En wat kunnen andere wijken leren van deze aanpak? Daar vertellen Peter Hamming, beleidsadviseur duurzaam bij gemeente Meppel en Henk Schimmel, senior partner energietransitie bij Enexis, je meer over.
Benedenbuurt Wageningen
Toen enkele bewoners uit de Benedenbuurt in Wageningen in 2016 hoorden dat de riolering in de wijk aan vervanging toe was, ontstond het idee voor een lokaal warmtenet. In 7 jaar tijd is dit idee uitgegroeid van bewonersinitiatief Stichting Benedenbuurt, naar een proeftuin in het Programma Aardgasvrije Wijken en de lokale warmte coöperatie WOW die samen met gemeente Wageningen en warmteleverancier Kelvin eigenaar is van het warmtebedrijf WOW. Maar liefst 83% van de bewoners, huur en koop, doet mee aan het warmtenet! Wanka Lelieveld, bewoner en initiatiefnemer van Stichting Benedenbuurt, deelt samen met Robert-Jan Geerts, beleidsmedewerker warmtetransitie bij gemeente Wageningen, de opgedane kennis en ervaringen uit de Benedenbuurt. Hoe werken Stichting Benedenbuurt, gemeente Wageningen, de woningcorporatie en warmteleverancier hierin samen? Wat is het succes van deze wijkaanpak en de hoge deelname van bewoners aan het warmtenet? Welke hobbels zijn zij tegengekomen in het proces? En wat kunnen andere wijken hiervan leren?
Nieuwe energie voor Groenoord
De gemeente Schiedam maakt de stad wijk voor wijk aardgasvrij. Dat doen ze vanuit een ‘green deal’ die gesloten is tussen de Gemeente Schiedam en Provincie Zuid-Holland, de woningcorporatie Woonplus Schiedam, het energiebedrijf Eneco Warmte Koude B.V. en netbeheerder Stedin. De eerste wijk is Groenoord en het initiatief heet dan ook ‘Nieuwe energie voor Groenoord’. Eneco legt hier een warmtenet aan. Woningen en andere gebouwen kunnen er vanaf 2024 ook op aansluiten voor verwarming en warm tapwater. Het warmtenet brengt via de ‘Leiding over Noord’ restwarmte van bedrijven en de afvalcentrale in Rotterdam naar Groenoord. In combinatie met elektrisch koken kunnen Groenoorders dan aardgasvrij wonen. 2024 is heel dichtbij.
Hoe staat het nu met het wijkinitiatief? Hoe hebben partijen samengewerkt om dit mogelijk te maken? Welke kansen zijn er verzilverd zijn en welke barrières opgelost? De wijk Groenoord kent veel VVE’s. Welke rol neemt de gemeente bij het helpen van de VVE’s en hoe pakt Woonplus dit aan wanneer zij ook mede-eigenaar zijn?
Annemarie Nolson, programmamanager wijkvernieuwing Groenoord bij Woonplus en Laetitia Ouillet, programmamanager Nieuwe Energie Groenoord voor de gemeente Schiedam vertellen je waar zij tegenaan liepen en welke stappen ze hebben gezet.
Verduurzaming van de wijk ‘t Ven Eindhoven
Op sportpark Strijp komt een multifunctioneel en duurzaam sportveld te liggen. En onder het kunstgras komt een collectorveld. Dat wordt later aangesloten op de gemeentelijke Warmte Koude Opslag (WKO). Hiermee kunnen ca. 100-150 woningen verwarmd worden. Dat is uniek in Nederland: nog nergens is de combinatie van collectoren met bodemopslag op deze manier toegepast. Maar dit was niet het plan waarmee ‘t Ven gestart is. Er zou een biomassacentrale komen! Het oorspronkelijke uitvoeringsplan bleek financieel niet haalbaar door een onoverbrugbaar verschil door de hogere kosten van het uitbreiden van het warmtenet. Ook de timing bleek niet meer haalbaar vanwege nieuwbouwplannen die gerealiseerd worden. Door geweldige samenwerking en een nieuwe aanpak: warmteopwekking via sportveld, is een doorstart gemaakt met het verduurzamen van ‘t Ven. In april van 2023 wordt gestart met de aanleg van een thermisch sportveld dat gekoppeld is aan de bestaande WKO. De opschaalpotentie naar andere sportvelden in Eindhoven is groot! Succesfactoren als timing, vertrouwen, transparantie en durf, met het duurzaamheidspact als drager maakten van deze ommezwaai een succes! Eva van Enk is Projectleider Energietransitie voor de gemeente Eindhoven en Roland Otto is Gebiedsregisseur bij Woonstichting ‘thuis. Zij vertellen je over de samenwerking, de ommezwaai en de kansen die zij zien.