Update nationaal en Europees beleid

In deze rubriek komen de belangrijkste politieke actualiteiten van de afgelopen weken kort aan bod.

Verworpen wetsvoorstel afbouw salderingsregeling biedt kans op beter plan
Op 13 februari werd het wetsvoorstel voor afbouw van de salderingsregeling weggestemd door de Eerste Kamer. Hierdoor blijft de salderingsregeling voor onbepaalde tijd voortbestaan. Het wetsvoorstel dat voorlag bood volgens Stroomversnelling onvoldoende zekerheid voor kleinverbruikers die overwegen om te investeren in zonnepanelen. Invoering van de wet zou een fors risico geven op verdere stagnatie van zon-op-dak in de huursector. Daarnaast zou er een negatief effect ontstaan op de warmtetransitie, omdat de business case van warmtepompen verslechtert door de afbouw van salderen.

Met het verwerpen van het wetsvoorstel door de Eerste Kamer is het zaak dat er snel meer duidelijkheid komt over zonnepanelen voor eigen opwek door huiseigenaren. Stroomversnelling pleit voor een verbeterd plan met:

• Meer zekerheid over de hoogte van een redelijke terugleververgoeding voor alle huishoudens, voor een langere termijn (dus ook na 2027).
• Een afbouwpad dat niet doorloopt naar 0 maar voortijdig stopt (zie ook het voorstel van de Woonbond) zodat huishoudens altijd een minimale hoeveelheid kunnen blijven salderen én tegelijkertijd eigen gebruik hierboven gestimuleerd wordt. All-electric woningen zouden daarbij meer moeten kunnen salderen.
• De mogelijkheid voor appartementencomplexen en flats om virtueel te salderen tot hetzelfde niveau. Deze huishoudens zijn tot nu toe volledig uitgesloten geweest van de regeling.

Zie ook
Stroomversnelling nieuwsbericht van 15 februari
Afbouw salderingsregeling zonnepanelen van de baan, Eerste Kamer stemt wet weg (Solar Magazine)

Sterke toename gebruik Nationaal Warmtefonds bij lage en middeninkomens voor verduurzaming van woningen
Het aantal woningeigenaren met lage inkomens die hun woning energiezuinig maken met behulp van Nationaal Warmtefonds is aanzienlijk gestegen. Dat blijkt uit de monitor van CBS en TNO over de eerste helft van 2023.

Woningeigenaren blijken meer dan voorgaande jaren bereid om substantiële energiebesparende maatregelen te nemen in hun woning, zoals warmtepompen, glasisolatie en het isoleren van vloeren. Om dit te kunnen financieren kunnen alle woningeigenaren terecht bij Nationaal Warmtefonds. Daarnaast komen zij in aanmerking voor een Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE-subsidie).

Minister Hugo de Jonge (BZK): ‘Voorheen maakten vooral woningeigenaren met hogere inkomens gebruik van Nationaal Warmtefonds. Gelukkig hebben we dat de afgelopen periode kunnen veranderen. Ook gebruiken steeds meer mensen de beschikbare subsidies voor de verduurzaming van hun woning. Dat is goed nieuws want zo profiteren steeds meer mensen van een energiezuinig huis.’

Eind 2022 startte Nationaal Warmtefonds met aantrekkelijkere leenvoorwaarden voor woningeigenaren met een laag of middeninkomen. Middeninkomens met een verzamelinkomen tot € 60.000 kunnen rentevrij lenen. Woningeigenaren die bij gewone financiers geen lening kunnen krijgen, kunnen via Nationaal Warmtefonds tot € 10.000 financiering krijgen. Zij betalen maandlasten naar draagkracht. De rente is de hele looptijd 0% en de eerste 5 jaar betaalt de woningeigenaar geen aflossing uit inkomen. Na 5 jaar wordt er een toets gedaan of de woningeigenaar wel aflossing kan betalen. Wie zijn huis verkoopt, betaalt deze lening alleen terug als er sprake is van overwaarde. Ook woningeigenaren van 75 jaar en ouder kunnen lenen bij Nationaal Warmtefonds. Een eigenaar met een registratie bij het Bureau Kredietregistratie kan in bepaalde gevallen ook lenen bij Nationaal Warmtefonds. Daarnaast komen Verenigingen van Eigenaren in aanmerking voor een lening met rentekorting.

Zie ook
Kamerbrief  over onderzoeken verduurzaming gebouwde omgeving
Monitor ISDE 2023-I

Klimaatverandering en de Nederlandse woningmarkt – Inzichten en beleidsadviezen uit de financiële sector
Economen van ING, Rabobank en ABN AMRO hebben onderzocht hoe klimaatverandering de huizenmarkt beïnvloedt via drie kanalen: fysieke klimaatrisico’s, klimaatadaptatie en klimaatmitigatie. De inzichten en aanbevelingen zijn relevant voor de overgang naar een CO₂-neutrale en klimaatbestendige (koop)woningvoorraad. Er wordt expliciet een link gelegd met verduurzaming van de woningvoorraad. Het onderzoek is Engelstalig en gebaseerd op een uitvoerige literatuurstudie.

Enkele inzichten uit het rapport kort samengevat:

• Klimaatverandering en klimaatbeleid brengen extra kosten mee voor Nederlandse woningbezitters.
• Nederland als geheel kan deze kosten dragen en de klimaatrisico’s tot de eeuwwisseling opvangen. Wel heeft een deel van de woningeigenaren hulp nodig om de woning aan te kunnen passen.
• Klimaatadaptief bouwen moet de norm worden. En een plan is nodig om Nederland voor de lange termijn klimaatbestendig te maken, ook in meer extreme klimaatscenario’s na 2100.
• De kosten van verduurzaming en van schadeherstel dreigen de bestaande ongelijkheid op de woningmarkt te vergroten.
• Een verplicht uniform klimaatlabel kan ervoor zorgen dat klimaatrisico’s beter in de woningwaarde worden weerspiegeld. Dat voorkomt ongemerkt doorschuiven van risico’s en helpt de koper om herstel te financieren.
• Beleid om woningen te verduurzamen moet rekening houden met financiële draagkracht. Daarom heeft een verduurzamingsplicht bij aankoop de voorkeur boven steeds hogere energiebelastingen.

Zie ook
Persbericht ABN AMRO met links naar het onderzoek en enkele aanvullende documenten.