Webtalk over Kostenkentallen van RVO en ‘omrekensporen’

Op 31 oktober organiseerde Stroomversnelling een webtalk over vier zogenaamde ‘omrekensporen’ die zijn ontwikkeld om de functionaliteit van de Kostenkentallen database van RVO verder uit te breiden. Stroomversnelling directeur Ivo Opstelten en expert Jolein Schorel leggen uit wat er allemaal bij komt kijken als je aan de hand van de Kostenkentallen wil gaan rekenen aan kosten voor verduurzamingsmaatregelen. Bijvoorbeeld om een indicatie te krijgen van de lineaire terugverdientijd of de Total Cost of Ownership.

Voor een algemene inleiding op de Kostenkentallen database van RVO en de door Stroomversnelling ontwikkelde omrekensporen, zie ook dit eerder verschenen artikel. Het onderstaande verslag van de webtalk zoomt vooral in op een paar praktische aandachtspunten voor degenen die zelf aan de slag willen gaan met berekeningen.

Ivo Opstelten: “De Kostenkentallen database van RVO geeft een overzicht van de kosten van een grote hoeveelheid verduurzamingsmaatregelen. De kosten-informatie wordt weergegeven voor een maatregel ‘als geheel’ en in euro’s per eenheid. Aan dat laatste zitten wél wat rekenkundige haken en ogen. Dat is voor ons reden geweest om in opdracht van RVO te bekijken hoe we de bruikbaarheid van de database kunnen verbeteren.”

Stroomversnelling heeft omrekensporen ontwikkeld die helpen om wat meer praktijkgerichte informatie uit de ‘platte getallen’ te kunnen halen. Daarbij is goed gekeken naar de wensen die er leefden bij huidige gebruikers van de database. Uiteindelijk zijn het deze vier omrekensporen geworden:

• het projectspecifiek maken van afmetingen of waarden behorend bij een gebouw;
• berekening van de eenvoudige lineaire terugverdientijd van een ingreep;
• berekening van de Total Cost of Ownership (TCO) van een ingreep;
• vergelijking van een ingreep of alternatief verduurzamings-scenario met een referentiesituatie.

Ivo Opstelten: “De mogelijke behoefte aan omrekensporen is van tevoren gepeild bij de huidige gebruikers, denk bijvoorbeeld aan opties als de berekening van Internal Rate of Return (IRR), woonlasten of maandlasten. Uit deze peiling kwam naar voren dat er name behoefte is aan omrekensporen voor de kosten van pakketten aan maatregelen, zoals Aardgasvij-ready of Lage Temperatuur-ready. Bij nader onderzoek van de database bleek echter dat de huidige opbouw zich niet goed leent om een betrouwbare kosteninschatting te destilleren voor dergelijke pakketten van maatregelen. Daar is momenteel geen eenvoudige bewerking voor te maken.”

Mitsen en maren
Ivo Opstelten geeft een korte de rondleiding door de Kostenkentallen website. Na een splash-screen met belangrijke toelichtingen over de opbouw kom je al gauw op het niveau van bouwdelen of installaties. “Daar kun je op klikken en dan krijg je een drop down lijst van allerlei soorten maatregelen die erbij horen, en je ziet ook meteen de prijs per vierkante meter of per woning weergegeven. Dat kan je in de verleiding brengen om te denken dat je alleen nog maar je eigen afmetingen hoeft in te vullen. Zo simpel is het helaas niet.”

Jolein Schorel heeft samen Ivo Opstelten de database ‘onder de motorkap’ tot in detail bestudeerd. Ze geeft aan hoe je informatie kunt downloaden, en hoe de Excel-sheet is gestructureerd (zie presentatie: ‘7 typen gegevens’ en verder). Het eerste wat opvalt is dat de Excel-download alleen getallen bevat, en geen formules. Een belangrijk aandachtspunt dat regelmatig terugkomt tijdens de webtalk: sommige informatie schaalt niet goed met de eenheidsprijs die nu centraal wordt ontsloten in euro’s per vierkante meter. Denk bijvoorbeeld aan het bouwen van steigers, of aan de manier waarop je het raamoppervlak invoert. Dat laatste kun je beslist niet doen door simpelweg het totale raamoppervlak op te geven; dat zou een sterk vertekend beeld tot gevolg hebben. Je moet dus voor ieder raam apart de effecten doorrekenen.

Jolein Schorel: “Een aantal kosten zit niet in de database vervat. Dat zijn de zogenaamde ‘bijkomende kosten’. Dan heb je het over marktwerking op projectniveau, asbest, het al dan niet gelijktijdig uitvoeren van maatregelen en de bereikbaarheid van de plek. Arcadis geeft aan dat door deze factoren de totale kosten 10% lager tot 25% hoger kunnen uitvallen dan de uitkomst van je berekening. Daarnaast heb je ook nog de ‘overige kosten’. Dit is een breed palet aan kosten, variërend van projectbegeleiding tot honoraria voor architecten, verhuiskosten, schoonmaakkosten, heffingen, leges, verzekeringen enzovoort. Deze kosten zitten er niet in omdat ze heel projectafhankelijk zijn. Maar ze kunnen wel een groot effect hebben op de uitkomsten. Het is dus erg belangrijk dat de gebruiker zich hier wel van bewust is.”

Ivo Opstelten: “De nauwkeurigheid van de bedragen die uit een berekening rollen – tot op de cent nauwkeurig – is uiteraard niet terecht. Houd er ook rekening mee dat prijzen zich meestal in een bepaalde bandbreedte bevinden. Dat zie je niet terug in de database. Het is wél zo dat de prijzen regelmatig worden geüpdatet, dus inflatie-effecten worden goed meegenomen”

Toelichting bij de omrekensporen
Na de algemene inleiding introduceren Jolein en Ivo de vier omrekensporen. Ieder spoor of ‘recept’ heeft zijn eigen mitsen en maren, en zijn eigen tips en trucs. Als je er zelf mee aan de slag wil gaan is het dan ook zéér de moeite waard om  – naast het bestuderen van de brochure met de omrekensporen – de toelichtingen in hun geheel te bekijken (vanaf 29:00 minuten in de video).

Het is al met al een behoorlijk technische en pittige webtalk. Jolein en Ivo geven aan dat ze – in ieder geval voor Stroomversnelling leden – beschikbaar blijven voor een nadere toelichting. En aan het eind van de sessie neemt ook Leon Crommentuijn nog even het woord. Hij is namens RVO aanspreekpunt voor de Kostenkentallen database. Ook hij nodigt iedereen uit om zich met eventuele vragen over de kentallen tot hem te richten.

Download de presentatie van deze webtalk
Download de publicatie Omrekensporen Kostenkentallen (RVO/Stroomversnelling)
Ga naar de Kostenkentallen website (RVO)
Ga naar eerder artikel over omrekensporen (Stroomversnelling)
Ga naar deze webtalk op Youtube