We spraken over proeftuin Zuidwolde met Michiel Mulder (Kameleon Ontwikkeling). Michiel heeft een achtergrond in projectontwikkeling, windenergie en energiecoöperaties. Hij is zelfstandig adviseur en namens de gemeente Het Hogeland projectleider van de proeftuin Zuidwolde.
Context Het Hogeland
De proeftuin betreft een geheel dorp, met veel oudere woningen. De bewoners willen mogelijk zelf eigenaar worden van het warmtenet. De gemeente ondersteunt de bewoners in deze ambitie. Een van de uitgangspunten is dat het oude dorpsgezicht zoveel mogelijk intact blijft. Michiel Mulder zegt hierover: “Ik leg uit aan de bewoners dat we zoveel mogelijk energetische impact willen maken met zo weinig mogelijk visuele impact”. Het project bevindt zich momenteel in een verkennende fase. In samenwerking met marktpartijen wordt overlegd over de juiste locaties voor aquathermie en voor de WKO’s. Het Boterdiep is een lokale watergang die gebruikt kan worden om warmte te oogsten voor – als eerste stap – zo’n 100 woningen.
Bewonerscommunicatie
Tussentijdse doelen zijn het zo snel mogelijk aanvragen van de benodigde vergunningen en het goed organiseren van de bevolking. Ten tijde van het interview is nét een nieuwe energiecoöperatie gelanceerd, die als partner betrokken is bij de proeftuin. Er worden sensoren geplaatst in de woningen om verbruik van warmwater en elektriciteit te meten. Deze meetgegevens worden gebruikt als input voor het definitieve ontwerp van het warmtenet. Daarnaast krijgen bewoners een app om op basis van hun verbruiksgegevens beter te kunnen beoordelen welke na-isolatie van de woning gewenst is.
Het project leeft sterk onder de bevolking. Dit heeft alles te maken met de Groningse gaswinningsproblematiek. Michiel Mulder werkt één dag per week op locatie in het plaatselijke dorpshuis, en is daardoor makkelijk aanspreekbaar voor de bewoners. Hij informeert bewoners op de manier die ze zelf het prettigst vinden: collectief of individueel (in een zogenaamd keukentafelgesprek). Bewoners zullen ook gestimuleerd worden om op de website van de energiecoöperatie in een blog te vertellen over maatregelen die ze hebben genomen om de warmtevraag te verminderen.
Vragenlijst
1. Is er een koudevraag? Zo ja, wordt deze gekoppeld aan de warmtevraag?
Nee.
2. Wordt er gebruik gemaakt van een groot aantal warmtepompen? Zo ja, wordt er dan ook aan een vorm van peakshaving gedaan om de belasting van het elektriciteitsnet te beperken?
Er worden (booster) warmtepompen ingezet bij de woningen om de temperatuur op te waarderen. Het idee lijkt nog steeds te zijn om een clusternet te maken op een lagere temperatuur (LT) en dat te voeden door aquathermie te koppelen aan bron energie uit de WKO. Vervolgens wordt dit opgewaardeerd door een collectieve warmtepomp. Een ontwerp moet nog worden gemaakt, om te beginnen voor 100 woningen.
3. Wordt er gebruik gemaakt van lokale energiebronnen. Zo ja, kan dit worden gekwantificeerd? Zo nee, welke energiebronnen worden er gebruikt/waar komt de energie vandaan? ‘Lokaal’ vatten wij hier op als: een energiebron in dezelfde gemeente.
Ja, er wordt met name gekeken naar oppervlaktewater van het Boterdiep, in combinatie met een WKO. Feitelijk wordt de WKO met warmte uit oppervlaktewater geregenereerd.
4. Worden er laagwaardige energiebronnen gebruikt bij een laagwaardige vraag?
Ja, warmte uit oppervlaktewater.
5. Is het systeem vraaggestuurd?
Dit is nog niet duidelijk. De ideeën uit de PAW-aanvraag moeten allemaal nog concreet worden uitgewerkt.
6. In hoeverre is er nog fossiele energie nodig? Indien er nog tijdelijk fossiele energie nodig is, gedurende welke periode?
Dit is nog niet duidelijk. Vrijwel zeker is de inzet van TEO en WKO. Dan zijn ook warmtepompen nodig, maar het is nog niet duidelijk hoe het systeem eruit gaat zien en of er al dan niet bijstook via fossiele energie nodig is.
7. In hoeverre worden de afnemers geschikt gemaakt voor LT? (Isolatie + ventilatie en/of aanpassing afgiftesysteem)
Dat wordt nog onderzocht. Monitoring van het huidige energieverbruik in de woningen wordt zo spoedig mogelijk gestart om te achterhalen wat de vraag is.
Proeftuin Generalenbuurt – gemeente Eindhoven
Proeftuin Panningen-centrum – gemeente Peel en Maas